Mexar de pé detrás dun palleiro

Gonzalo Trasbach
Gonzalo Trasbach (IN) SOMNIUM

BOIRO

JOSE MANUEL CASAL

Chorabas porque a túa noiva deixárache por outro rapaz máis pillabán e guapo ca ti

17 mar 2024 . Actualizado a las 05:00 h.

Na andaina final da existencia, cando volvemos a mirada cara ao principio, cara ao territorio da infancia, ese espazo percorrido antes da lectura dun tebeo, antes de ver por vez primeira unha película nun dos dous cines de Boiro. E desde logo a varios anos de distancia de que descubrises a túa veta epistolar, a que abriches cunha lacrimosa carta de amor: caéranche as bágoas sobre o papel e esborrancharon a tinta, pois non tiñas secante. Chorabas porque a túa noiva deixárache por outro rapaz máis pillabán e guapo ca ti. Si. Iso aconteceu antes de sentir que entón che envolveu un silencio negro, un silencio novo, que antes non tiñas experimentado. Así pois, chegado ao treito final da vida, pensas na aurora dela. E logo diste que non arrancamos a nosa experiencia aprendendo as cousas cos ollos, senón coa boca ou coas mans, co tacto. Iso era antes de que a tinta dos libros enchese de letras as vosas retinas e pupilas.

 Meus vellos compañeiros, ben sabemos que na alba das nosas vidas, só había terra, area, candullos e lama na corredoira. E alí, máis que escritura, escola aparte, o que sumabamos e acumulabamos eran esnechadas na cara, na cabeza e nos xeonllos. E isto era así porque o único escenario que pisabamos no principio era o dos xogos, ese grande teatro das nosas pequenas imitacións, pero tamén das nosas invencións. Eran as primeiras longas camiñadas fóra da casa, mais non demasiado afastadas dos regazos protectores das nosas nais, das voces maternas, esas que sempre soaban reclamando a nosa sosegante presenza nos arredores das cociñas.

Naqueles dourados tempos da nosa existencia, ignorabamos, evidentemente, o asombro da lectura, ese enigma que nos golpeou repentinamente cando nos perdemos nas ringleiras de tinta dun libro. E isto ocorreu máis ou menos ao mesmo tempo que cando nos preparabamos para facer a primeira comuñón, un misterio que por entón non comprendiamos pero si criamos nel. No tramo final da vida, pensas nel namentres visitas o val do río logo dunha curta ausencia. Aínda que as árbores están núas, nas beiras do curso da auga e nas testas das leiras xa abundan os salgueiros florecidos. E os espiños locen as súas brancas flores nos arredores e valos, o mesmo que as calas presumen da brancura dos seus cartuchos nas beiras dos muros.

 Treme o aire. As nubes sobre a Meda anuncian que se aproxima unha tormenta. Tamén avanzan pausadamente as sombras da escuridade por sendas inquietantes. Soa a música dun regato no medio dun silencio de mármore. Alenta o vento do norte no teu rostro sen afeitar. Nun espazo aberto sen canto de paxaros nin de grilos, murmura a torrentada do río entre os campíos solitarios enriba dos que se espallan estelas de parda bruma.

 Rememorando aqueles momentos, a visualización dunha escena cinematográfica resplandeceu na túa memoria: había mulleres apañando a herba nas leiras dos Lombos no medio do outono. De súpeto dúas érguense e agóchanse detrás de dous palleiros. Apartan as faldras e as bragas e escarranchan as pernas. Mexan de pé sen mollar nin as coxas nin as botas ou zocos. Unha destreza artística inigualable e sen pretensións. Non lembramos ter visto unha fotografía captando ese instante, un relampo de sinxela beleza. Tampouco lembramos unha película na que viramos recollida esta instantánea de tan discreta fermosura. Os palleiros, doutro xeito, prestaban moitos servizos á comunidade no mundo rural: non só eran alimento para o gando no inverno. Nas noites de lúa chea, cando semellan xigantes solitarios, vixiaban case que todos os arredores da parte baixa da aldea. Ademais, divertíanse e rían a esgalla, pero delicadamente, cando unha parella se agochaba no medio da noite no seu seco e cálido ventre para amarse. Eles ademais prometían silencio e mirar para outro lado, non é certo, meu amor?