A primeira vez

Agustín Agra

MAZARICOS

CEDIDA

Avistamentos de paxaros e aves saltando de pazo en pazo noieses

27 nov 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

Hai corenta anos, dous rapazolos gabearon o muro da horta do Marqués carrexando cuns prismáticos e unha guía de aves. Aquel día observaron por primeira vez o ferreiriño rabilongo e a estreliña riscada, a papuxa das amoras e unha presada de inquedos picafollas. Xaora, á terceira ou cuarta intromisión na propiedade allea, descubríronos. A quen se lle ocorre embabecarse na contemplación da inmensa bandada de chirlomirlos que danzaba ante eles en asombrosa sincronía mentres o garda percorría a finca tan atento coma un picapeixe empoleirado sobre a póla dun ameneiro? E así, coa chegada da invernía, a anécdota dos intrusos que se extasiaban ante a presenza dun malvís, saltou de pazo a pazo.

Xacando, dende a Pena do Ouro, Felipe Bárcena fíxolles chegar a xenerosa invitación de acompañalo no Censo de Inverno que, como cada mes de xaneiro e a escala mundial, intenta coñecer o número, distribución e evolución das aves acuáticas do noso planeta. Daquel iniciático domingo do ano 81 quedoulles a pegada do reclamo afrautado das gabitas e do chiar dos mazaricos e, asemade, da primeira vez que asomaron a través do ocular dun telescopio para descubrir o universo máxico que se abría ante eles.

Observación de aves

Nas catro décadas que seguiron cada un continuou o seu camiño. Nese tempo as primeiras veces foron moitas; ante os meus ollos desfilaron un par de centos ben cumpridos de especies diferentes. Unhas veces a fonte de gozo recaeu na observación da propia ave, outras no seu comportamento ou no coñecemento dalgunha particularidade extraordinaria, quer a súa estratexia reprodutiva, quer un insólito ciclo migratorio. Porén, co paso do tempo, parte do deleite foi quebrando a medida que me facía consciente do deterioro progresivo do territorio que se estendía ao meu redor. Como conseguir que a emoción de escoitar o humilde sibi-sibi do xirín ou o rechouchío do pincaouro se impuxese por riba do desacougo que provocan as continúas agresións sobre esta terra cada vez máis antropomorfizada?

Malia a que siga a confundir o miañar do moucho coa chamada dun gato á xaneira, e de que máis dunha gaivota se resista a unha identificación certa pese á axuda do telescopio e ás moitas horas de consulta dalgunha das guías que atesouro, continúo a aprender e, sobre todo, a gozar. Este setembro foise na contemplación dos pedreiros cincentos e os picafollas cantores que nos visitaron no seu paso camiño do sur. A nova invernada preséntase tan interesante coma as anteriores: cun feixe de anátidos e de limícolas á espera, e, debo confesalo, co firme propósito de aprender a diferenciar dunha vez por todas as plumaxes dos exemplares inmaturos das gaivotas.

Xa hai anos que non sei nada de Luís, o meu vello compañeiro de andanzas ornitolóxicas. Agardo que o feitizo que un día aniñou en nós sega a acompañalo, tan fiel como daquela. Pola miña banda, aínda aspiro a que os demos non me leven con cada nova agresión que esa especie que se intitula a si mesma sapiens sapiens perpetra acotío, e que mañá, ao igual que hai corenta anos, sexa a curiosidade quen guíe os meus pasos. Que o abraio, tanto a min como a vostedes, nos deixe de alcanzarnos.

Ante os ollos dos rapaces voaron centos de paxaros