Considero que as colchas galegas ou cobertores son auténticas xoias da nosa artesanía téxtil tradicional. Dende neno estou familiarizado con estas pezas xa que na nosa casa da aldea, case todas as camas estaban cubertas e adornadas con estes elementos tan singulares e vistosos. O que xa non lembro é o tear no que se facían, que tamén tivemos e do que nun momento dado se prescindiu, convertido tristemente en madeira para o lume. O mesmo destino correron outros utensilios habituais que vítimas da industrialización caeron en desuso, como as rocas de fiar ou os ripos. Así mo ten contado miña nai, cun sentimento mesturado de magoa pola perda e de comprensión por entender que lles pasara o seu tempo de funcionalidade.
Dende a miña perspectiva, paréceme un suceso comprensible pero profundamente triste. Prescindiuse de pezas que hoxe en día só podemos admirar en museos etnográficos ou en lugares moi específicos onde, de forma escasa, aínda vemos algún daqueles teares en funcionamento, recreando aquelas marabillas tan importantes na vida das aldeas galegas.
Rescatei, con sorte, algún daqueles cobertores que hoxe gardo na casa coma un gran tesouro. Unha desas pezas cobre un antigo escano de castiñeiro vido tamén de Niñodaguia, e é inevitable pasar ao seu carón cada día. Moitas veces párome a miralo, abraiado coa cantidade de información e historia que garda.
Esta colcha, feita por unha tía avoa miña, a comezos do século XX, é de lá de ovella tinguida dun intenso azul que é a súa cor predominante. Os diferentes debuxos xeométricos foron feitos no propio tear coa técnica do gorullo ou levantado. No centro distínguese con claridade unha Cruz, e a ámbolos lados, as figuras esquemáticas dun home e unha muller. Rematada con flocos por toda a súa contorna, é unha testemuña dun tempo onde se mesturaba con total normalidade o profano e o relixioso.
Pola cantidade delas que teño visto, e pola súa importancia e significado como legado patrimonial, non estaría de máis que en Galicia houbera un museo específico dedicado á súa conservación, estudo e posta en valor. Ai! Se os cobertores falaran, cantas historias nos poderían contar!