Un barco e unha guerra

DIEGO AMEIXEIRAS FUGAS

FUGAS

Cabalar | EFE

11 nov 2022 . Actualizado a las 13:31 h.

A película do Prestige deixounos un monllo de secuencias berlanguianas, entre elas aquela inesquecible interpretación de Federico Trillo revelando en Telecinco que ao Goberno chegara a pasárselle pola cabeza a idea de bombardear o barco con avións F-18. A realidade adoita padecer este tipo de atentados.

Nun ministerio deciden enfrontarse a unha crise botando man de recursos propios do cine de acción e, en consecuencia, podes atoparte cun señor que pretende solventar un problema con explosivos, quen sabe se en homenaxe aos filmes da Cannon protagonizados por Chuck Norris, onde todo tende a saltar polos aires. Parece máis razoable que sexa a ficción quen se encha coa realidade e non ao revés, seguindo o procedemento das novelas-testemuño que tanto nos axudan a coñecer o fondo velado das cousas. A gloria inicial do xénero, no mundo anglosaxón, levouna Truman Capote con A sangue frío, pero foi Rodolfo Walsh, con Operación Masacre, quen inaugurou antes iso que hoxe se etiqueta como «narrativa de non ficción». Co arxentino non fixeron falta as bombas; .

Ese híbrido entre novela e testemuño, útil para botar abaixo as fronteiras que separan o autobiográfico do relato de ficción, serviulle a Joan Didion para rexistrar o dó pola morte do seu home en O ano do pensamento máxico (Rinoceronte), que podemos ler agora en galego con tradución de Eva Almazán. Un xénero versátil capaz de encaixalo todo, dende unha crónica da dor máis íntima, como a sufrida pola autora norteamericana, ata unha exploración a fondo da psicoloxía criminal, sempre coa verdade dos feitos en primeiro termo.

Descartada a fantasía que Trillo pensaba aplicarlle ao Prestige —no gabinete de crise formado aqueles días seguirían tendo unha relación moi tortuosa co sentido común—, todos sabemos como rematou a película de novembro 2002: cun barco afundido e 63.000 toneladas de fuel tinguindo de negro as nosas costas.

Non houbo bombas nin F-18 sucando os ceos, pero si un escenario sacado dun pesadelo de ciencia ficción cun feixe de prebostes que semellaban competir por un posto no camarote dos irmáns Marx. Nunca a realidade, a que nos entraba polos ollos fronte ao mar, estivo tan afastada dalgúns despachos. Aínda doe no máis profundo do corazón volver a aquelas imaxes dun país ferido e desesperado. A aquela guerra aberta contra a verdade.