Aplausos, sombras e señoras italianas

Diego Ameixeiras

FUGAS

Pilar Canicoba

02 dic 2022 . Actualizado a las 12:00 h.

Había tempo que unha historia non tiraba tanto de min como me aconteceu coa lectura de O tradutor de sombras (Xerais), a última novela de Moncha Fuentes. Fascinoume a súa capacidade para a evocación, moi poderosa, e a perturbadora inmersión nas profundidades dos protagonistas. Non sei se pola prosa brillante que me fixo pensar nunha especie de alianza entre Juan Carlos Onetti e Montserrat Roig, ou se pola destreza na arte de enfiar tempos e escenarios (ese adhesivo existencial que une Vigo con Ourense), pero o caso foi que me arrastrou nunha travesía sen respiro da que aínda non conseguín saír. As grandes novelas teñen alma de secuestrador de longo percorrido: métese un dentro delas e resulta que fica atrapado no seu interior durante semanas, remoendo na vida que deixan no aire mesmo cando pola mesiña de noite van pasando outras historias. A impresión que teño, logo de asistir a unha exhibición de talento narrativo coma o de O tradutor de sombras, é que comecei a despedir o ano lector do mellor xeito posible. O meu aplauso vai co volume ao máximo.

A Montserrat Roig, precisamente, cítaa Fran P. Lorenzo no limiar de A festa equivocada (Rodolfo e Priscila): «Cando unha escritora lembra a infancia, pon en orde a súa vida. Ou invéntaa». O autor da premiada Cabalos e lobos (Xerais, 2015) confesa que tentou facer as dúas cousas nos estupendos textos que reúne o volume, e sospeito que superou con folgura un obxectivo que ten ver coas mellores alegrías do oficio: encaixar aquilo que se escribe, sexa autobiográfico ou non, na propia experiencia. Do que si estou seguro ao cen por cen é de que conseguiu ensinarnos algúns misterios da vida —así, en xeral, co difícil que é iso— aos que gozabamos coas suxestivas crónicas que publicaba nas páxinas do desaparecido Galicia Hoxe. A festa equivocada recolle unha nutrida escolma daquelas pezas que hoxe se botan de menos pola práctica teimuda da liberdade, a agudeza no xuízo e unha habilísima mestura de lixeireza e recurso intelectual á que só chegan os que cosen as teas máis finas. E porque cando aprendías a mirar este país como o miraba daquela Fran P. Lorenzo, coa voz de Mina nos oídos a cantarche Se telefonando, coido que podías poñerte diante do espello coa certeza de que esa noite eras máis listo e máis guapo. A estoutro aplauso, con nostalxia dalgúns festexos, tamén lle subo o volume.