
A música e escritora fala do seu lugar fetiche para estes días: a casa de Amariz
21 ago 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Acasa familiar dos meus pais en Armariz non naceu para ser casa. Naceu como salón de baile, o salón de baile do meu avó. E se cadra por iso, ou polo feito de que o meu pai seguía sacando o acordeón cada vez que entraba alguén, esa estrutura de planta baixa e alongada sempre foi sinónimo de familia, de festa, de xente, de música... Nesa casa-salón celebramos a miña comuñón, a miña voda co Xan, cada un dos meus aniversarios (pois nacín en agosto), e o velorio do Dositeo cando aínda era posible ter o corpo dun defunto na casa.
A casa familiar dos meus pais en Armariz, o Salón, é o lugar onde habita a memoria dos veráns da miña infancia, pero tamén é unha metáfora do que significa o verán para min: ter á familia xunta. Hai moito que non pasamos tempo nela, pero segue a ser o lugar no que, unha vez ao ano, aínda que sexa por unha fin de semana, a miña nai consegue xuntarnos a todas as irmás, tarefa que cos anos se fai cada vez máis difícil, por non dicir case imposible.
O verán de hoxe é para estar con mamá. Para pasar o maior tempo posible con ela, para saborear esa vellez da que tanto aprendo. Vela coidar do seu xardín, sacando as malas herbas con paixón, pelexando coa mangueira descolorida, transplantando algunhas plantas, revivindo outras, facendo ramos de flores para adornar a casa, limpando o seu patio... si, limpando o seu patio acotío, deixando as baldosas máis relucentes cás da cociña. Por iso, cada vez que penso no meu recuncho de verán, penso nesa casa, nese xardín, nese estar con ela. E, aínda que o Salón é unha desas tantas casas do medio rural que se foron descoidando cos anos, para min, o importante é que nese lugar, onde todo o mundo é parente de todo o mundo, cando nos xuntamos, segue a flotar a nube de alegría desa infancia despreocupada na que ir correndo a ver o solpor, ou tomar unha Fanta no bar da Lola, ou fritir uns ovos e uns pementos da casa era o maior luxo do mundo. Porque o era. E aínda o é. Pementos fritidos. A iso cheira o meu verán. Aos pementos fritidos pola miña nai.
De pequena pensaba que todos os rapaces facían o mesmo ca nós: pasar o verán na aldea. E agora, de grande, penso no afortunada que son por poder ter a memoria dun lugar máxico que probablemente só exista na miña cabeza: o recuncho do amor incondicional, da alegría e da tristura do verán. O recuncho das vidas pasadas e presentes que nos animan a mirar cara a adiante. E nese mesmo recuncho celebrarei o meu aniversario este agosto, e tamén os meus 23 anos de casada, e as miñas irmás e mais eu sentaremos nese xardín de flores silvestres. E desde ese mesmo recuncho iremos todas xuntas ao cemiterio para limpar a tumba do meu pai e cambiar os destinguidos caraveis vermellos que a miña nai arranxa cada ano para celebrar o San Ramón, o patrón dun lugar que simbolicamente remata o verán cunha gran festa de despedida, pois, coma tantas outras aldeas, ao pasar o verán pasa tamén a romaría, e a metade da xente desaparece para habitar esoutra vida nesoutro lugar do mundo ao que tamén chamamos casa.
O meu recuncho de verán é unha cápsula do tempo gardada nunha casa descoidada. Pero tamén é un recordatorio de que para ser feliz non fai falta nin unha gran casa, nin un gran luxo. Só fai falta frear (aínda que sexa para unha merenda), e buscar o tempo para desfrutar das cousas fermosas ás que, se somos afortunados, podemos acceder, como por exemplo estar coa xente que queres nese lugar do mundo que cheira a pementos fritidos.