Manuel López, poeta noiés: «Recordo o instante preciso no que me empezou a gustar este xénero»

Celia Riande García
Celia Riande RIBEIRA / LA VOZ

BARBANZA

CARMELA QUEIJEIRO

El barbanzano ha recibido el premio Johán Carballeira por su última publicación, «831-Urb»

03 may 2023 . Actualizado a las 05:00 h.

Hay momentos en la vida que, pese a que puedan parecer insignificantes o cotidianos, pueden llegar a marcar a una persona de la forma más insospechada.

En el caso de Manuel López, natural de Noia, una clase de lengua castellana cuando tenía apenas 16 años significaría un antes y un después en sus intereses literarios. Es más, gracias a Rubén Darío descubriría la pasión por el género poético, que le acompaña hasta hoy en día.

De hecho, López es el ganador del último galardón Johán Carballeira, que le fue concedido por su poemario 831-Urb, un curioso nombre que esconde una amalgama de voces dispersas entre las páginas.

Pese a que siempre es complejo definir cuál es el tema de una obra, los jueces del premio señalan a la publicación del noiés como un caso de poesía híbrida, que «pode lerse como unha aventura de disfraces», una descripción que Manuel López considera como muy acertada: «Eu creo que o xulgado deu no cravo sobre o libro, cousa que non sempre acontece. No asunto dos disfraces, creo que se refiren ás dúas voces que falan no libro. Hai unha que o fai dende un mundo distópico, represivo, tecnificado e controlado polas intelixencias artificiais, e outra dende un ámbito máis libre, pero irreal».

De este modo, 831-Urb recoge a unos personajes que ocultan lo que piensan, luchando incluso contra sus propios pensamientos, ante el miedo de que el poder sepa demasiado. Es, sin duda, un poemario distópico, que se inspira en la ficción pero basado, según explica López, en la sociedad de hoy en día: «Traballa coa ciencia ficción pero é realista. Agora, os coches son intelixentes, e os frigoríficos tamén. Dinche como tes que comer, o que debes facer, e non deixa de ser unha perda de liberdade. Avanzamos cara un sistema represivo, un mundo no que se sacan cadros dos museos, hai libros perseguidos e os grupos son constantemente cancelados. O libro fala precisamente disto, de anular o que es».

Línea temática

Pese a que el poemario que ha ganado el premio Johán Carballeira destaque por su toque distópico, lo cierto es que su autor no siempre se ha interesado por el mismo tipo de temáticas: «Eu non teño un asunto concreto do que escribo. En cada libro trato unha cousa diferente, gústame ir cambiando de obra en obra».

En este sentido, el poeta reconoce que ha evolucionado profundamente desde sus comienzos, diferenciando principalmente tres etapas: «Ninguén debería falar de si mesmo, pero distingo varias fases no meu camiño. Cando comecei a escribir, facía unha poesía neomodernista, imitaba ás lecturas que tiña naquel momento. Despois cambiei radicalmente, e púxenme a crear inspirado pola xeración galega de poetas dos anos 90, de corte urbano e máis social. Duroume un tempo, ata que empecei a traballar co xénero psicolóxico, e agora estou nesa etapa, nunha poesía formalista, técnica ou experimental».

Sobre cuándo le comienza a interesar la poesía a Manuel López, lo cierto es que el noiés tiene el momento retenido en su memoria: «Eu era lector dende moi novo, pero recordo o instante preciso no que me empezou a gustar este xénero. Nunha clase de literatura no instituto, tiven a unha profesora apaixonada do modernismo. Ensinounos a Antonio Machado, a Juan Ramón Jiménez. Un día analizara unha obra de Rubén Darío, Venus, na clase, explicando o significado de cada verso. Fascinoume, descubrín a súa maxia e cheguei á casa e escribín o meu primeiro poema».

Recoger los frutos

Pese a que este no es el primer reconocimiento del poeta, lo cierto es que el galardón Johán Carballeira supone un gran orgullo para Manuel López: «É unha ledicia, un xeito de recoller os froitos de todo o traballo que viñeches facendo ao longo do tempo. Escribir un libro de poesía, polo menos para min, é unha cousa moi difícil, que require moito esforzo. Eu son unha persoa moi técnica, e resulta moi satisfactorio ver que se recoñece todo o que hai detrás dun poemario como este».