La Voz entrega hoxe, en Dumbría, os galardóns deste certame literario
15 nov 2025 . Actualizado a las 05:00 h.La Voz de Galicia e Concello de Dumbría entregan este sábado ás 12.00 os premios correspondentes aos concursos literarios Territorio Vákner. Na súa modalidade escolar, categoría de terceiro ciclo de primaria, estes foron os contos gañadores:
O gardián do monte: primeiro premio
LARA CAAMAÑO ALVITE (IES RAMÓN CAAMAÑO DE MUXÍA)
Cando pasas toda a vida nunha taberna, aprendes a mirar e a escoitar antes de falar. Chámome Manolo, e son o taberneiro do meu pobo, na Costa da Morte. A miña vida era tranquila, entre clientes, contos e viño... ata que apareceu o Vákner.
Primeiro foron rumores: os leñadores dicían que oían berros no monte cando volvían de recoller a leña. Algúns rapaces foron alí para rirse das historias e volveron cambiados, serios, sen ganas de falar. Unha noite, cando pechaba a taberna, tamén oín eu ese berro. Tanto berrou, que tremeu o chan. Collín un farol e fun cara o monte, non por valentía, senón porque sentía que debía facelo. Alí vin a figura: grande, negra, cos ollos amarelos que brillaban ata no medio da néboa. Era o Vákner. Non semellaba querer atacarme. Non había rabia nos seus ollos, senón tristura.
—Se viñeches meter medo, xa o conseguiches, dixen eu. Pero se viñeches lembrar algo, aquí estou.
O Vákner calou, achegouse, respirou onda min... e logo desapareceu, coma se fose fume levado polo vento. Entendín a súa mensaxe: non era un monstro, era un aviso. Viña lembrarnos que, sen respecto entre nós e sen coidar o que nos rodea, esquecemos quen somos. Ao día seguinte, conteillo á xente na taberna. Todos calaron e escoitaron. E desde aquela, cada vez que o vento sopra forte entre as árbores, lembramos que o Vakner segue aí, vixiando. Sei que non camiño só. O monte fala, o Vákner vixía en silencio. Mentres haxa quen o lembre, o noso pobo non esquecerá quen é. E así sigo, detrás da barra da miña taberna, servindo viño e palabras. O Vákner non é lenda: é memoria. É a sombra que nos guía para non esquecer o camiño.
O poder das palabras: segundo premio
adriana gonzález leira [IES ROSALÍA DE CASTRO, SANTIAGO]
No Marco do Couto, entre piñeiros e matogueiras, habita dende tempos infindos unha familia de Vákners. Ao longo dos séculos, milleiros de peregrinos foron vítimas dos arrepíos que provocaban os seus ouveos. Pero toda esta estirpe de terroríficas criaturas estivo a piques de extinguirse cando un dos seus membros naceu tímido e medoso. O pequeno Vákner non só non daba medo, senón que por riba eran os camiñantes os que o asustaban a el. Ademais, tiña pánico a andar de noite polo monte e non soportaba encher a súa pelaxe de follas e de lama.
Na súa familia facían burla del dicíndolle: —Non vales para nada. Es a vergoña destes montes. Non mereces ser un dos nosos.
Día tras día, os continuos insultos foron facendo que o monstro se sentira cada vez máis triste e deprimido. Se nin a súa familia o apoiaba, entón quen o faría? El desexaba con todas as súas forzas ser como os seus e converterse nunha besta fera, pero non tiña forzas para conseguilo, pois tiña a autoestima polo chan.
Todo cambiou o día que o bispo Mártiros se cruzou con el. O relixioso apiadouse da tímida criatura e logo de falar con ela, obrouse a transformación. Así, cando uns días despois uns peregrinos volveron pasar polo monte, tremeron co medo ao atoparse de fronte co monstro. O Vákner por fin o conseguira! Pouco a pouco foi collendo confianza e sentía que cada vez a súa fereza ía en aumento. Todos se preguntaban se o bispo aquel non sería un bruxo.
Pero, en realidade, a única apócema que usara Mártiros fora o poder da palabra, dicíndolle á tristeira besta que tiña plena confianza en que ía ser o Vákner máis feroz de todos os tempos. Porque as palabras poden derrubar, pero tamén construír autoestimas. Poden escurecer existencias ou alumealas coa forza de cen soles. O poder das palabras é infinito. Tan so é necesario usalas ben.
Unha muller: terceiro premio?
helena canosa durán [IES AGRA DE RAÍCES, CEE]
Unha muller?
Inspirou lentamente polo nariz, intentando tranquilizarse. Seguiu andando. Se paraba, non se atrevería a seguir nunca máis.
A medida que avanzaba, as altas árbores comezaban a tapalo todo. O único que se podía ver era a lúa, que se erguía con todo o seu esplendor no ceo.
Era lúa chea.
Antes de que se dera conta, o verde pasou a ser negro, e a escuridade ameazaba con devorala. Ao lonxe escoitou uns ouveos. A cada paso que daba, parecían estar máis e máis preto.
O seu corazón latía con forza no peito mentres continuaba, e sentiu que se lle paraba cando chegou a un punto onde o camiño desaparecía. Máis alá, só había unha espesa negrura que a invitaba a entrar.
Xirou sobre si mesma e mirou atrás. Contivo a respiración. No canto do rastro das súas pegadas, alí había outro ser. Un ser do que xa escoitara falar, aínda que cada versión era distinta, porque todos coincidían nunha única cousa: ninguén sobrevivira a esa besta.
Lembrou o seu nome, tan parecido a aquela palabra nórdica: Vargr.
Lobo.
O enorme monstro abriu a boca. Os seus dentes brillaban coma a lúa, e os seus iris dourados deixárona paralizada. Entón, lembrou aquel amuleto que lle dera súa nai, falecida había varios anos, e apertouno con forza contra o peito.
Pechou os ollos e caeu inconsciente.
Cando os abriu, o sol volvía saír. Ninguén a ía crer. Ninguén crería que unha muller sobrevivira ao Vákner.
Unha muller?
A quen ían crer?
Entón sorriu.
Sabía que pasaría á lenda co nome de Mártir.
O bispo Mártiros de Arzendiján.
O agocho do Vákner: cuarto premio
iria martínez mosquera [COMPAÑÍA DE MARÍA, SANTIAGO]
—Veña Roi, dáte presa que tes que ir á escola.
—Non, hoxe non quero ir, non me sinto ben.
—Non, Roi. A escola é moi importante e a ti gústache moito.
—Non quero ir, mamá, a escola é mala, faime dano.
—Como que che fai dano? Non digas parvadas e vaite preparando porque vas chegar tarde.
Xa eran moitas mañás coa mesma historia, pero o peor foi hoxe cando o meu fillo chegou chorando do colexio.
—Que pasou fillo!?
—Mamá, non volvo a ir á escola nunca máis... hoxe durante o recreo apareceume o Vákner.
—Pero como que o Vákner, que é iso?
—Xa che dixen que non vou volver á escola, non quero...
As bagoas seguían correndo pola súa cara cando marchou correndo de alí. Esa noite non puiden durmir pensando a que se referiría con iso do Vákner, así que decidín ir ao colexio a falar coa profesora:
—Non sei... Díxoche algo de por que non quere vir?
—Dixo algo moi raro que non entendín, algo dun Vákner.
—Ah... faleilles da lenda do Vákner, xa sabes, o monstro que se aparece aos peregrinos aquí en Dumbría, igual colleu medo.
—Xa non é un neno tan pequeno para asustarse así por un conto, choraba dunha maneira.... como se tivera medo a algo.
—Se queres imos falar con el, estará no recreo cos amigos.
Saímos ao patio e non o vimos, pero dende os baños empecei a escoitar gritos de auxilio. Cando entramos e o vin a miña gorxa fíxose un nó.
Atopei a Roi, o meu fillo, encerrado no baño, e fóra tres nenos rindo que ao vernos escaparon correndo.
O meu corpo comezou a tremer, e dos meus ollos saían enormes bágoas que caían lentamente.
Abraceino con moita forza, sentindo todo o dano que sufrira o meu pequeno sen que ninguén se decatara.
—Pero Roi, que che fixeron.
—O Vákner volveu aparecer...
O Vákner non é só unha besta que se atopa nos bosques, senón nos corpos da xente que ten a súa mesma maldade.
O camiño do Vákner: quinto premio
jose canosa rodríguez [COLEXIO MANUELA RIAL MOUZO, CEE]
Alonso Rodríguez camiñaba só baixo o ceo de Dumbría, alí onde o vento leva pregarias que ninguén escoita. A chuvia caía coma un rosario desfeito, batendo no seu manto gastado. Levaba días sen durmir, co corazón latexando coma un tambor de medo: a súa filla, Inés, ficaba na aldea, pálida e muda, cos pulmóns cheos de auga e de sombra.
Avanzaba cara a Santiago cunha promesa entre os beizos: «Apóstolo bendito, sálvaa!». Mais no bosque as árbores murmuraban outro nome: Vákner. Non o vía, pero sentíao detrás, entre os fieitos e a néboa. Era o peso do terror, o alento da culpa. Cada póla que estalaba parecía dicirlle que ía chegar tarde, que a morte corre máis ca un home canso.
Ás veces cría oír a tose da súa filla entre os tronos, e detíñase, coa alma aberta en canal. O Vákner non era unha besta con cairos; era o rostro invisible do tempo. Alonso comprendeu que non fuxía dun monstro, senón da certeza de que o aire xa faltaba no peito de Inés. Cando por fin saíu do bosque, viu unha estrela rachada no horizonte. Caeu de xeonllos. Non soubo se rezar ou se chorar. Dentro del, o Vákner bramou por derradeira vez, e logo o silencio envolveuno todo.
En Compostela contan que un peregrino deixara unha pedra xunto ao altar e desapareceu. Ninguén o viu chegar, pero na pedra podía lerse, coas xemas dos dedos: O medo ten nome, e chámase amar demasiado.