Capítulo XXI: A carta

F. J. Fernández Davila

CULTURA

ABRALDES

Trixésimo primeiro capítulo da novela por entregas «A senda de sal» de F. J. Fernández Davila

31 ago 2017 . Actualizado a las 05:00 h.

A praia de Panxón brillaba coma un pano de seda a secar na mañá. Dante e Xulio xogaban na area mentres María e mais eu tomábamos o sol. Charlamos un intre, compartimos recordos de adolescentes, e comentamos o moito que o noso fillo crecera. Sentinme orgullosa de que o meu pequecho tivera dúas nais, aínda que xuntas as dúas non alcanzabamos a conexión que el tiña con Xulio. Marabilloso Xulio, xerme e incubadora de todos os soños do noso fillo.

Notei sede e metín a man na bolsa. Os meus dedos tropezaron cos papeis que metera antes de saír da casa. Eran fotocopias das cartas do vello que quería reler antes de mandar o libro á editorial.

A primeira estaba escrita en neerlandés, do puño e letra do soldado Kroll, un mecánico de bicicletas ao que a guerra atopara en Bonn. O seu pai era alemán e a súa nai era holandesa. Ela morreu en Róterdam no bombardeo de maio do ano corenta. Marchara alí para coidar dos avós. El pegouse un tiro na tempa cando recibiu a notificación de que o seu fillo, ao que lle conseguira un destino seguro en España, aparecera flotando nunha praia de Vigo. Os seus compañeiros do Bessel mandábanlle as súas condolencias.

A segunda carta contiña a tradución e pedíame que contase a súa historia no meu libro. O mariñeiro afirmaba que Kroll era un personaxe clave na humanidade, e que era unha infamia que xacese no anonimato dun cemiterio da cidade. Abofé que o era. A súa decisión cambiou o curso da historia. Lembrei a miña visita ao museo da guerra de Londres, coa estarrecedora e discreta exposición sobre o Holocausto, e volvín a parar diante da vitrina que garda unha máquina Enigma. Imaxinei ao soldado entregándolle a Anxo un macuto, unha miserable bolsa de tea cun segredo que lle daría a volta á guerra. Aquel pesado aparello, con forma de máquina de escribir, contiña todas as claves das comunicacións alemás.

Anxo lembraba nas súas liñas a conveniencia de non revelar o que xacía nas Cíes. Aquel submarino estaba ben gardado alí, baixo un segredo de cincuenta metros de auga brava. O home-caveira non merecía cárcere mellor e de coñecerse a situación, a súa tumba converteríase nun lugar de peregrinación.

A carta do vello remataba dándome as grazas e pedindo perdón. Un perdón xenérico que semellaba máis dirixido á humanidade que a min mesma. O resto do texto explicaba a súa vida e as decisións que tomara de alí en diante. Para todos os detalles, remitíame ao libro que lle entregara a Dante. Era un diario fechado. «Non o leas ti, pequeno diaño. Este libro é só para maiores. Dállo á túa nai cando creas que é o momento».

Comemos todos no porto e volvemos á praia pola tarde. O día pasara tranquilo e solleiro, cunha pequena brisa do norte que impedía que o areal se enchera. Un home alto e delgado camiñaba pola beira mollando os pés. Levaba os pantalóns remangados e un sombreiro de Panamá. Fixei a vista nel por inercia. Pasou ao lado de Dante, que seguía a xogar con Xulio na area. Deulle un bico na meixela e levantou a man para saudarme. Sorriu e deu a volta para camiñar amodo e penetrar na auga. As ondas acubillábano nun abrazo circular, coma formando unha burbulla de auga nun inhóspito mar de aire.

Pouco despois, sen mediar palabra, pareceume ver ao Formigillo. Saía do porto de Panxón a mínima velocidade, como se a máquina enfeitizada seguise a posuír un corazón forte e tranquilo. Pechei os ollos e vin dúas figuras a contraluz. Pai e fillo, de pé sobre a borda, contemplaban o horizonte. O pequeno vapor apuntaba a súa proa cara o océano descoñecido.

Eu mirei a foto da árbore, que nese momento se impregnaba de bágoas na miña man. Debeu desprenderse unha pátina de tempo, porque coa última gota terminou de revelarse. Fronte ao carballo, antes senlleiro, sorrían agora tres mulleres, a miña bisavoa de Camos, a tata de pencas e pelo roxo, e miña nai, copia exacta da súa.

Resumo

Tras o afundimento do submarino, o oficial alemán e a escolta do Führer son ametrallados. O mozo sobrevive e, tras desfacerse dos mortos, volve a toda máquina para Panxón, co fin de salvar á súa nai. Alí atopa ao sarxento Torres morto, e a Christian ferido, quen lle confesa que todos terán que marchar con el para non sufrir represalias. O mariñeiro asinte e cala, mentres matina nas dúas sereas, que ten agochadas na bodega do Formigillo.