A Academia conclúe o seu simposio sobre a autora cun balance sobre unhas actividades que conectaron especialmente coa mocidade
26 nov 2021 . Actualizado a las 16:42 h.A Real Academia Galega concluíu este xoves o simposio que durante tres sesións abordou a figura e a obra de Xela Arias, a quen se lle dedicou este ano o Día das Letras Galegas. Unha celebración, segundo o presidente da entidade, Víctor F. Freixanes, foi unha festa moi participativa. «O Ano Xela Arias foi para a Real Academia Galega moi intenso e unha das celebracións máis participativas que lembramos, cunha conexión especial coa xente nova. A figura de Xela permitiunos viaxar por rexistros moi diversos na súa personalidade: a poeta, a narradora, a editora, a tradutora, a activista social e cultural, rexistros representativos dun tempo: os anos oitenta e noventa do pasado século», destacou Freixanes. «Sabemos que a Xela Arias non lle gustaba que a clasificasen con ningunha etiqueta e que a incluísen en xeración ningunha, mais esta é tamén unha característica dese tempo cheo de interferencias, influencias de dentro e de fóra do sistema cultural noso, permeables e receptivas como esponxas: un tempo aberto ao mundo e marcado por unha forte ansia de liberdade», engadiu.
Edición
Nesta derradeira sesión, o simposio detívose en aspectos de Arias como a súa contribución ao desenvolvemento da edición en Galicia ou o seu papel como tradutora. Manuel Bragado, que traballou coa autora en Edicións Xerais, explicou que Arias iniciou a súa relación co selo cando en 1980 entrou como oficinista da empresa. Dous anos despois empezou a asumir tarefas do departamento editorial, unha das cales foi a súa achega de clásicos da literatura xuvenil ao galego. «Xela Arias compartía estas tarefas editoriais coa relación con autores e tradutores, nun contorno literario e editorial entón moi masculinizado, así como coa representación nalgúns actos de presentación de novidades, ou nos debates arredor de cuestións educativas e literarias que convocaba Xerais revolucionando a comunicación editorial», lembrou Bragado.
Tradución
Dos aspectos máis vinculados á tradución falou Ana Luna, para quen foi de gran valor a contribución de Xela Arias ao proceso de fixación da norma a través do seu traballo como tradutora. «Naquel momento, a práctica totalidade das persoas que traducían eran escritores, docentes ou críticos homes con competencia en linguas próximas e que alternaban a tradución coa súa actividade principal. Xela Arias asistiu con entusiasmo, pero sen compracencia, á conformación dun novo tempo que avivou as nosas letras e consolidou a historia recente da tradución en lingua galega», explicou a investigadora.
Diálogo coas artes
Os relatorios pecháronse coa intervención da xornalista Belén López Rodríguez, quen se centrou no interese de Xela Arias por conectar a poesía con outras artes. «O tempo no que lle tocou vivir, fundamentalmente os anos 80 e a denominada movida viguesa, —aínda que ela preferira mostrarse crítica por veces co movemento e esa escena—, son determinantes na súa teima por ampliar os horizontes da poesía. Aí están as súas publicacións nos fanzines, as colaboracións cos artistas gráficos ou pintores e o seu interese manifesto pola música», incidiu a xornalista.
Serie documental
Un diálogo do que tamén se falou nun dos episodios da serie documental Xela Arias. A palabra esgazada, unha produción de Miramemira para a RAG. A súa guionista, María Yáñez, participou no simposio para falar deste traballo, que definiu como o «desafío de compoñer un retrato polifónico coas voces de amizades, familia, compañeiras do mundo da edición e da literatura, artistas de diversas disciplinas que traballaron con ela, e poetas de nova xeración que se viron influídas pola súa obra».