No intelectual rianxeiro recoñece Galicia un dos seus sinais de identidade, por iso é de celebrar a proposta de Pilar García Negro de levalo ás escolas
21 abr 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Castelao: anagnórise dun pobo. A afortunada ecuación do titular é da profesora e sociolingüista luguesa María Pilar García Negro, recollida no seu ensaio Arredor de Castelao no século XXI: en Castelao recoñecémonos e a súa presenza, aínda hoxe, resulta un dos nosos sinais de identidade. Este libro publicárase orixinalmente no ano 2001 e agora, para a editorial Laiovento, aparece felizmente actualizado co obxectivo de conmemorar o 75.º aniversario do falecemento do intelectual rianxeiro.
Cun acertado limiar da poeta Pilar Pallarés teño para min que este é un volume preciso e necesario, especialmente este ano, pois afonda con solidez e rigor en elementos de capital relevancia para entender as diversas dimensións vitais e artísticas do autor de Os dous de sempre. O honroso obxectivo, porque así o é, acádase ao desvelar, a través de cinco capítulos, as claves da súa arte creativa —o seu traballo como debuxante e humorista gráfico, os trazos singulares da súa prosa, o seu ensaio e o seu teatro— e, en xeral, o significado da súa achega desde o punto de vista da «consagración da normalidade monolingüe», sen esquecer o propósito de revelar tanto a perspectiva coa que trata as mulleres na súa creación como o exercicio orientado a destacar a vixencia do seu pensamento político, subliñando naturalmente cal foi o seu compromiso coa nosa lingua e cal o seu rol no proceso, aínda en construción, da nosa normalización cultural.
Destacaría nestas liñas, con especial atención, unha valiosa addenda que, titulada A obra de Castelao, óptimo instrumento didáctico interdisciplinar, ofrece unha oportunidade para tirar proveito educativo a partir de textos do autor. Esta proposta posibilita, así pois, unha proxección socio-pedagóxica, transversal e formativa deste traballo que resulta de inequívoca utilidade para o labor que nos centros de ensino non debería faltar.
Rigor e divulgación
É este un espazo onde cómpre dar a batalla da promoción da figura de Castelao e facelo con azos renovados porque é un dos territorios desde o que cidadás e cidadáns de mañá obterán, talvez, a única información sobre Castelao.
Unha iniciativa levada a cabo desde o IES Castelao (Vigo) confirma —grazas a unha sondaxe realizada con criterios científicos con preguntas cara a cara— que a súa figura é popular e recoñecida sobre todo polo que dela se sabe e se aprendeu no ámbito escolar. Por iso entendo que esta é unha achega, feita co rigor e o espírito divulgativo ao que nos ten afeito a profesora María Pilar García Negro, que cómpre agradecer e difundir.