Escribo estas liñas no solpor do 18 de maio, un domingo de primavera, mentres escoito o piano inspiradísimo de Max Richter e, dende o escritorio da casa nos cómaros de Brión, contemplo o val da Amaía, vizoso de belezas. É esa hora máxica na que o rechouchío dos merlos lle pon unha nota paradoxalmente doce á cruel extrema unción do día. Sinto un aquel de melancolía e pregúntome por que. A xornada anterior festexamos no país o día grande da nosa literatura cunha merecida ofrenda ás cantigas do pobo, coas que as mulleres das aldeas, desprovistas do que oficialmente chamamos cultura, levan séculos musicando a vida e deitando na terra unha semente que hoxe dá froito vigoroso en grupos de mulleres das cidades, posuidoras do que oficialmente chamamos cultura, taumaturgas capaces de transmutar a tradición popular en trending topics das novas xeracións. Este é un pensamento alentador, inimigo da melancolía. Ese mesmo día, España fixo o ridículo unha vez máis nesa aberración de Eurovisión. Este non é un pensamento alentador, pero, como as desventuras de Melody máis ben me la refanfinflan, tampouco o sinto como causa do punto de melancolía que me invade. Será o espírito do domingo? Os domingos é o que teñen: desconectas a finde, pero o madrugón do luns agóchase, coma unha araña, agardando a que Jack o Despertador nos lembre, desapiadado, que hai que gañar a vida.
Non. Eu sei cal é causa desa saudade, o caso é que me custa aceptala. A media tarde dei unha volta pola alameda compostelá, onde estes días se celebra a feira do libro antigo e de ocasión. Entre as casetas recoñecín o letreiro que identifica o alpendre cultural que hai agora un ano me mercou de saldo boa parte da vella biblioteca do avó. Cun temor con moito de remordemento, achegueime ao mostrador. Alí, extraviados, orfos, algúns dos volumes que decontado recoñecín semellaban dicirme: «Como fuches capaz? Tan pouco nos fixemos querer?». Ao chou, abrín dous ou tres: o exlibris, tan familiar, intensificaba a dimensión da miña infamia. Alí, expósitos, quedaban os vellos amigos. A mágoa e a vergoña, nesta tarde de domingo, viñeron comigo.