Unha rexión perdida

FUGAS

30 ago 2025 . Actualizado a las 22:51 h.

Fracasei no intento de ordenar uns libros. Aproveitaron a falta de espazo na casa para rebelarse contra toda lóxica. Pero o par de horas investidas na tarefa servíronme para concluír que xa nunca lerei algúns —obsequios de institucións cuxo tema non me atrae demasiado—, e que será difícil recuncar con bastantes outros dos que gardo o recordo dunha lectura gozosa. Cos anos, aceptamos a verdade descarnada do tempo: a súa limitación. De aí que sexa máis proclive a repetir con filmes queridos que con novelas, cuxa recepción esixe aplicacións doutra natureza. As comfort movies son aquelas películas ás que volvemos con asiduidade, ben porque nos provocan unha agradable impresión de control sobre o argumento, ben porque nos encomendamos a elas nalgún intre das nosas vidas, subxugados pola súa clarividencia. Teño moitas. Pero Grupo salvaxe, de Sam Peckinpah, segue liderando esa lista de confortables. Nunca consigo resistirme á emoción da escena en que a banda de foraxidos son honrados con Las golondrinas, fermosa canción mexicana que se executa, con pequenas variacións, en cerimonias de despedida: «Junto a mi pecho hallará su nido, / en donde pueda la estación pasar. / También yo estoy en la región perdida / ¡Oh, cielo santo! Y sin poder volar». Fronte a entolecida aceleración dunhas industrias culturais que non dan tregua coas novidades, a miúdo en cantidades inasumibles, hai algo subversivo nun regreso metódico ao pasado: en retornar ás obras que teiman en cativarnos malia que as saibamos case de memoria, en vivir á marxe do presente literario ou cinematográfico, en defenderse ante as ansiedades do mercado. Asumo a contradición desta aposta encuberta polo decrecemento creativo, que choca co meu oficio: son parte do problema e de cando en vez fago engordar os catálogos das editoriais, publicando libros. Pero ninguén é perfecto. Sostiña Álvaro Cunqueiro que a poesía sempre é a confesión dun segredo, afirmación que debe trasladarse á literatura de calquera xénero. Algúns imprudentes tentamos poñer orde nunha selva de novelas do pasado, unha tarde asfixiante de verán. En paralelo, fantasiamos con reler ou revisar películas ata o último suspiro. E aínda así, seguimos arrastrados por esa vaidade tan absurda que consiste en escribir para confesar o mesmo segredo dos nosos antecesores. Que no máis fondo de cada ser humano, cun silencio que doe, se estende unha rexión perdida.