Hai días en que a nosa percepción do tempo, sempre relativa, decide pisar o acelerador e baternos na faciana sen previo aviso. A traizón, sen piedade. Resulta que estás na casa tan tranquilo tomando un café e de súpeto, coas noticias que chegan, padeces un terremoto non detectable polos sismógrafos, aloxado dentro de ti. Refírome a iso de coñecer as mortes consecutivas dos tremendos Jorge Martínez e Robe Iniesta. Alá marcharon, en parella, cun cargamento de cancións memorables no lombo, como confabulados para demostrarnos que da noite para a mañá, mentres te agarras ao salvavidas da rutina matinal —preparar a cafeteira, acender unha radio analóxica, mirar pola fiestra—, todo pode coller a velocidade dun meteorito: trátase da túa propia vida dando alancadas polas cordilleiras da época, ás veces asistindo con incredulidade ao pasamento doutros.
Escribo isto co asunto temporal na cabeza. Matinando na brusquidade deses aceleramentos, na sucesión desatada deses golpes de mar. E chego, por suposto, a poucas conclusións. A Jorge Martínez e a Robe Iniesta, habitantes de mundos distintos, uníaos o talento para a observación e a lírica sediciosa; o primeiro dende unha arrogancia punk, con munición espida e delitiva, o segundo dende transgresións máis opulentas e barrocas. Vistos os numerosos honores que recibiron estes días, penso nos afortunados que puideron contalos entre as súas amizades. Detrás dunha fachada en ocasións desapracible, a medida dos personaxes que interpretaban, acollían unha sensibilidade que guiou a moitos polo pedregoso camiño das súas inseguridades xuvenís. Hai anos sentei diante do ordenador a escribir algo con escaso xeito que aspiraba a ser unha novela de detectives, e deume por encabezala cunha letra de Jorge Ilegal: «Saber vivir es ir hacia la muerte / alegre y despreocupado, / como si fueses a la muerte de otro». Daquela pareceume a mellor carta de presentación para un sabuxo con gusto polos alucinóxenos, instalado no territorio da caricatura. Permanecen intactos, os versos. Sosteñen unha brillante invitación ao perigo e á sensatez de arder no presente. Pero agora, orfos como quedamos dun xigante de Avilés e doutro de Plasencia, teño para min que terman tamén dunha sentenza seca, inapelable, que por entón ignoraba un rapaz de Ourense: esta feroz impresión de tempo desbocado, sen freos, que sucede a toda desaparición querida.