Divulgación arqueolóxica no Courel: descubrindo os segredos do Monte Cido e a romanización da serra
FOLGOSO DO COUREL

O Xeoparque Montañas do Courel e o Centro Superior de Investigacións Científicas (CSIC) organizan para o 5 e o 6 de abril unas xornadas sobre este xacemento
11 mar 2025 . Actualizado a las 19:56 h.O Departamento de Arqueoloxía do Instituto de Historia (IH) do Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC), o Xeoparque Montañas do Courel e o Concello de Folgoso do Courel unen forzas para organizar unhas xornadas de divulgación arqueolóxica que terán lugar en Seoane do Courel os días 5 e 6 de abril. Estas xornadas centrarán a súa atención no Monte Cido, un xacemento arqueolóxico que está a revelar datos clave sobre a romanización da Serra do Courel e a súa importancia histórica.
Dende o ano 2021, o CSIC está a desenvolver un proxecto de investigación no Monte Cido, financiado pola Dirección Xeral de Patrimonio e co apoio do Concello de Folgoso do Courel, as asociacións locais e a Comunidade de Montes de Moreda. Os traballos realizados demostraron que este asentamento foi fundado no século I d.C. e xogou un papel crucial no control e explotación do territorio, especialmente dos recursos auríferos. Tras o seu abandono, o sitio foi reocupado no século V d.C., nun contexto de transformacións sociais e políticas ligadas á desintegración do Imperio Romano.
Este proxecto encádrase nunha investigación máis ampla dirixida polo CSIC, que busca comprender a evolución do territorio dos montes do Courel dende a Idade do Ferro ata a Tardoantigüidade. A minería romana do ouro e o seu impacto na configuración social e territorial son eixos centrais deste estudo. Traballos como as escavacións na Mina da Toca ou a documentación no Montefurado do río Sil contribúen a este enfoque global, enriquecendo os contidos científicos e didácticos do Xeoparque.
Programa das xornadas
O sábado 5 de abril, as xornadas comezarán na Estación Científica da USC en Seoane. Brais Currás, científico titular do IH do CSIC, abrirá o evento cunha presentación dos resultados das escavacións realizadas no Monte Cido dende 2021. A continuación, Luis F. López González, da empresa Terra Arqueos e membro do Comité Científico do Xeoparque, ofrecerá unha visión da evolución da paisaxe do Courel dende a protohistoria ata a dominación romana, baseándose na súa tese de doutoramento.
Inés Sastre, investigadora científica do IH do CSIC, falará sobre o pacto de hospitalidade do ano 28 d.C. atopado no Monte Cido e as transformacións sociais que implicou a integración das comunidades locais baixo o dominio de Roma. Mercedes Fuertes Fuente, profesora do Departamento de Xeoloxía da Universidade de Oviedo, achegará unha perspectiva xeoarqueolóxica para comprender as minas de ouro do Xeoparque. Finalmente, F. Javier Sánchez-Palencia, profesor de investigación ad honorem do IH do CSIC, presentará as últimas investigacións realizadas nas Médulas, destacando a importancia da Arqueoloxía da Paisaxe.
A xornada pechará cunha mesa redonda moderada por Nekbet Corpas, investigadora do IH do CSIC, na que se debaterá sobre o futuro do Courel e o papel do patrimonio cultural no desenvolvemento das zonas rurais. Participarán Roberto Castro, presidente do Xeoparque; Lola Castro, alcaldesa de Folgoso do Courel; Roberto Pena, xefe de Servizo de Arqueoloxía da Dirección Xeral de Patrimonio Cultural; José Manuel Blanco, da Asociación Cultural San Xoán de Seoane do Courel; e Carlos Castro, da comunidade de montes de Moreda.
O domingo 6 de abril, as xornadas rematarán cunha visita guiada ao Monte Cido, onde os asistentes poderán coñecer in situ os traballos arqueolóxicos realizados e a importancia histórica deste xacemento.
Estas xornadas supoñen unha oportunidade única para mergullarse na historia e no patrimonio do Courel, descubrindo os segredos dun territorio que foi testemuña de importantes transformacións sociais e económicas durante a época romana.