Conmemorar o 30 aniversario da inauguración do Auditorio de Galicia supón, dalgún xeito, recoñecer o proxecto urbano e cultural que o amparou e as persoas que o levaron a cabo. O risco é que se infle en exceso o xogo de vaidades e impida ver e verificar a traxectoria seguida para albiscar o tempo do porvir. A celebración non pode quedar nunha laudatio do pasado, debe ser máis ben un manifesto claro de anhelo para un novo proxecto cultural.
Aquela idea urbanística de iluminar distintas partes apagadas da cidade foi netamente beneficiosa para todos. O vecindario de Vite lembrará aínda os cambios que trouxo consigo a implantación do campus norte da USC e o Auditorio, xunto ás melloras na habitabilidade do barrio.
Durante estas tres décadas a sociedade cambiou e aquel recinto clásico foi acollendo outro tipo de actividades, máis por adición que por dispoñer dun proxecto definido de renovación. Teño a sensación de que aquela potencia pola que circulou a mellor programación cultural do mundo foi esmorecendo, pero a súa memoria aínda pervive.
A música ten, entre todas as artes, características especiais: a capacidade de aproximar as persoas con múltiples ideas e culturas, e a de expresar emocións diferentes cada vez que se escoita, xa que a partitura haina que obedecer e, ao mesmo tempo, vencer para interpretala. Cando nun concerto se alcanza ese momento sublime fórmase un ser colectivo que se manifesta nun silencio total. Penso que iso tamén acontece, doutro xeito, coa música moderna.
O programa estatal de auditorios construídos en España na década de 1980 permitiu trasladarnos a lugares apropiados desde os recintos eclesiásticos onde tremiamos de frío en medio de reverberacións acústicas imposibles, e deu pé á creación de orquestras. Ligada ao Auditorio está a Real Filharmonía Galicia, con batutas de pompa ou de circunstancia. A diferenza percíbese sobre todo no repertorio sinfónico de calibre, que esixe un esforzo de balance de todas as seccións para que se envolvan, se contesten, para poder saborear a sucesión de compases equilibrados traducidos en emoción e beleza. Así o demostraron neste mes celebratorio Jurowski, Daniel e Zumalave con Brahms, Chaikovski e Chopin.
É verdade que a crise terminou con moitos patrocinios, e que os políticos andan mal de tempo, máxime con tanta convocatoria electoral. É necesario recuperar uns e outros. Podo dicir por experiencia que aquel palco tildado de clasista e hoxe en desuso, moito deu de si no sentido de chegar a acordos para ben da cidade, e a música foi, sen dúbida, o vehículo. O segundo pero é que, contando con dúas magníficas orquestras, a OSG e a RFG non se intercambien e cooperen en máis experiencias, proxectos formativos e concertos.
Por iso, neste aniversario botamos de menos a todos aqueles que teñen que volver.