Cada día espertamos exclamando, como o Kurtz de Conrad/Coppola: «O horror! O horror!». Esta barbarie viña cociñándose desde hai tempo, entre falsidades diplomáticas, altas finanzas e viaxes de pracer. Os oligarcas que comparten con Putin sórdidos negocios, o Exército e a mesma Igrexa ortodoxa do patriarca Kiril que bendí a agresión, confabúlanse para soster as mentiras oficiais dunha ditadura de opinión. Pero o corolario indefectible da guerra é a destrución do individuo, da familia, do patrimonio e do territorio, e arrastra consigo a vinganza, porque entre as cinzas e as ruínas queda a sociedade rota.
Os nacionalismos extremos que gobernan países fronteirizos, a ultradereita europea, mesmo certo comunismo anacrónico, apúranse a desfacerse das imaxes que denuncian a súa pasada connivencia con Putin e adoptan unha palabra ata agora inédita: solidariedade, quizais pensando algún deles que pode ser o seguinte.
Aquela Europa do século XX que, despois de dúas guerras mundiais, foi quen de facer a paz e erguer o estado do benestar que durou tantos anos, estaba languidecendo. Ende ben, as convulsións que nos veñen afectando desde o inicio desta década estana unindo e fortalecendo. Afrontar o covid-19 e a invasión de Ucraína esixe de todas as democracias con liberdade de opinión máis Europa. Unha Europa unida e acolledora para enfrontarse á negritude e a destrución con enerxía e cun eficaz sistema de defensa para impoñer canto antes a paz, dispoñer os medios para reconstruír os estragos e buscar o modo de reverter a dependencia enerxética sen agredir o ambiente co uso de combustibles fósiles.
A capacidade de cadaquén para sufrir é limitada, e a retransmisión en tempo real da crueldade e os desastres que devastan un mundo non tan distante resulta insoportable. Pese a todo, seguimos as noticias dos xornais porque isto incúmbenos a todos, as fronteiras son permeables e, aínda que non escoitemos os bombardeos, vemos chegar os refuxiados, temos que baixar a calefacción e apagar as lámpadas.
Se Putin consuma a ocupación de Ucraína, que lle está custando máis do que pensara, despois do horror chegará o terror imposto como sistema para soster unha ditadura sobre un pobo valoroso, decidido na defensa. Que ían facer logo, entregarse sen resistir? A esperanza é que un pobo ruso empobrecido, ante a presión mundial e a ameaza das sancións, lle dea as costas, mesmo os militares e oligarcas que aínda pechan filas ao seu redor.