Desde o outro lado do lenzo, mírasme. Obsérvasme cunha mestura de compaixón e distancia. «Que magoa ti aí, María Bárbola», pensas. Anana alemá de corte, traída entre bufóns, tolos e deformes para servir de entretemento á nobreza. Vesme embutida neste traxe ríxido, de mangas abullonadas que non deixan respirar, con este nariz prominente e os beizos duros. Estou de pé, xunto á infantiña Margarita Teresa, entre meninas, damas e Nicolasito Pertusato, que no seu xogo descarado patea ao mastín.
Pensas que, aínda que viva en palacio, a miña sorte é unha condena. Que o terrible non é só ser diferente, senón selo nunha época cruel. Que nacer así, deforme, foi a miña traxedia. Pero déixame dicirche algo que talvez non viches. Desliza a mirada apenas un pouco á miña dereita. Obsérvaa a ela. Á nena de ouro: Margarita Teresa. Doce, fráxil, inquieta. Ten cinco anos. Velázquez tenta capturala nese instante de fugacidade: a súa luz, o seu xogo, a súa promesa de futuro. Ela é todo o que non son eu. Ti crees que por iso é máis afortunada. Mais agarda.
En dez anos, con quince, esa nena será casada co seu tío, o emperador Leopoldo I. Unha viaxe de oito meses levaraa ata Viena, onde ninguén fala a súa lingua. Alí non se espera dela outra cousa que parir e procrear herdeiros. O primeiro morre ao pouco de nacer. Só tres dos seus fillos sobrevivirán. Ela, en cambio, non chegará aos vinte e dous. Morrerá embarazada, de febres catarrais, extenuada.
Velázquez pintou un instante eterno, pero detrás de cada figura hai un destino selado. Fomos o mesmo: corpos usados. A cada unha vestíronnos co traxe que a corte nos asignou —a min, o da rareza; a ela, o da perfección—. Ningunha elixiu. Ningunha puido escapar.