A infancia e a vellez son da aldea
27 abr 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Contemplamos desde a xanela a choiva no Xoves de Paixón. O parque está envolto nun remarcado silencio verde. Pasa xente con paraugas polas beirarrúas. Un can pasea sobre a herba. Baixo a auga brillan as cousas pequenas, esas que non espertan o interese de case ninguén. Éncheo todo a luz gris da mañá, que anda descalza sobre o céspede mollado. Avanza lenta, lentamente, devagar: esqueceu o reloxo de pulseira dourada na casa, e non ten présa. Entre as follas e pólas das árbores ou entre a envurullada maleza, agóchanse os paxaros. Rezan baixiño por un tempo propicio para seguir construíndo os seus niños.
Preguiceiras esvaran as pingueiras polos cristais. Na tarde de mofo moído, soa unha montaña sonora de granito. A pobre luz deste día cativo recóstase sobre o piano lustroso dunha vella canción. Inutilmente soñan as nosas mans con acariciar as súas gastadas teclas. Sentes no repertorio como a Fonte dos Ricos canta misteriosas baladas antigas. Dormen os lirios na beira do regato antes de que se entreteña no muíño do Vitorio. Sobre o escuro mar do Bodión sobrevoan paxaros sombríos, que fuxiron das illas e viñeron coa borrasca.
Lembras. Hai uns días, cando o sol se impuxo sobre as nubes do amencer, cando pasaches polo manancial do medio da aldea, reverberaban no chorro do seu caudal os anos queimados nas rúas de Compostela. Daquelas tormentosas xornadas só quedan ecos dunhas bonecas nas penumbras, todas inesquecíbeis, mais… cal era o teu nome, moza que arestora te asomas entre as sombras? Vergonzas inconfesables palpitan na caída desta tarde cando regresas desde Coroño seguindo o turbio curso do río. Na veiga, onde remata o val, repousa a suave luz do crepúsculo. Unha muller sacha a leira das patacas e do ceboliño. Na aldea de Brazos, xa non quedan aqueles orgullosos galos que cantaban as horas de todas as albas.
Na beira da canle, fronte dos pasais de granito novo que levan até a outra marxe, cara a Changuiña, Sealo, Runs e Teaño, miras para unha lonxanía que permite ver cerca: hai uns ladróns e criminais que lles están arrebatando a terra aos habitantes de Palestina (Gaza e Cisxordania), alí onde outro imperio crucificou a Xesuscristo. Baixo o estrondo do caudal berras: «Mais nunca conseguirán repañarlles a única propiedade da que son donos: a súa soidade!». A refulxente bandexa do leito estremeceuse corroborando esta afirmación.
Volves mirar pola xanela. A chuvisca repenica nos vidros. Cala o merlo na arboreda. Agarda por un raio de sol para volver ao canto primaveral. Terra mollada. Un fato de rapazas novas cruza a avenida. Gatiñas resplandecentes, riseiras. Frescor da carne sonrosada. Olladas luminosas, claras, inocentes, nun día de cans farrapeiros. Unha bandada de recordos atravesa pola memoria fendida, ferida.
Mestas nubes. A choiva fai máis longa a sombra da noite na tea do día. Miras preocupado cara ao ceo de abril. Rememoras a mañá que topaches chorando un mendigo sentado nun banco de pedra. Tamén chovía. E agora pensas: «É inútil discutilo. Amamos o sur, seguimos as sendas que nos conducen cara ao aire do seu amable clima. Mais nós, compañeiros, tampouco sabemos renunciar ao cortante vento que rasura estas terras do norte, onde viñemos ao mundo entre palleiros solitarios. Entre o aroma das eiras, onde secaban os monllos de trigo e centeo. Nós sabemos que o seu recendo era intensísimo nas horas do relente». E un pouco despois rematas así o teu rezo: «Somos coma a vella cortiza que aínda se ergue no cornecho xunto o muro de pedras dos Roxos, onde acaba a esquecida horta na ladeira do monte».
Permanece a casa dos pais na corredoira sen rodeiras do Souto. Gurgulla o regato no lavadoiro do Canto. E repasas o tempo transcorrido: a adolescencia e a xuventude foron da cidade. A infancia e a vellez son da aldea. E logo berraches desde a xanela: «Vén, vén ti, beleza non repetida».