Entras no sombrío sendeiro que che conduce no sentido contrario á corrente do regato que descende desde máis arriba da canteira de Runs. Tatexan as laxes e pelouros que chatolan o leito da canle. Sentas nun muro rodeado de altos fieitos e fiunchos. Remansou a tarde coa canseira da lembranza. Rin as cousas que fican retiradas na lacena do esquecemento. E parecen entristecidos os armarios agochados nos currunchos entre as teas das arañas.
Rememoras a estrofa dunha vella canción de Radio Futura, que di así: «Vas por ahí sin prestar atención, y cae sobre ti una maldición…». Trátase de Escuela de calor, que da título ao álbum. Ao mesmo tempo evocas a Simone Weil (París, 1909-Londres, 1943). Entre o intenso feixe de actividades que desenvolveu na súa curta vida, a autora francesa ocupouse de meditar sobre a perda do «prestar atención» ao entorno e aos outros, perda que sostén aconteceu a partir do arranque da era moderna. Pero tamén pensou sobre a forza moral que cada un debe posuír para manter viva a atención cara á maxia dos seres e enseres e ao coidado da beleza.
E isto aínda moito máis, se temos en consideración que neste noso mundo o que realmente cotiza á alza ou mellor aínda, o que ten realmente un enorme valor, un valor imbatible, é mirar constantemente para as pantallas. Así pois, o coidado da beleza e o prestar atención aos necesitados, ao noso contorno, ao próximo, non só está mal visto, senón que mesmo é penalizado, castigado no cuarto escuro. Neste senso, reflexionas en voz queda: «Os rostros dos vellos/as desdentados, os nenos/as desnutridas, que padecen fame e sede, sexa en Gaza ou noutros sitios do planeta, o que denominamos despectivamente Terceiro Mundo, cando nos miran á cara, o único que están solicitando é que lles prestemos unha migalla de atención».
E entón vas e, de súpeto, miras para a limpa auga do regato. E acto seguido empezas a falar cara ao aire: «Amar, amar sen desacougo. Sosegadamente. Agardar pacientemente a que descenda a crecida do caudal, e que ao mesmo tempo afrouxe o ritmo dos latexos do teu corazón. E despois rezar chorando silenciosamente, agradecido por vivir ese instante case irrepetible». Nunha pausa de minutos, pensas que aló no fondo, moito máis aló do esteiro do Coroño, máis aló do litoral, no mar aberto cara ás illas da bocana da ría arousá, navegan os barcos sen vela cos que soñaba Simbad o Mariño, cando se xubilou.
Agora ollas para os liques que forran a pel das lousas da beira do camiño. Canta alegre o regato. E de socate pechas os ollos e albiscas o páramo dos anos da túa xuventude. As húmidas pedras das rúas de Santiago. As herbas e o mofo nas casas do casco vello de Compostela e chéganche ecos de Otero Pedrayo, do fabuloso volume titulado O espello no serán. E dáste conta de que tes memoria dos días vividos nos invernos de ventos fríos e hostís. Lembranza das tépedas primaveras que fuxían de entre os dedos ameazados de artrose coma se fose a area das praias nos veráns da nosa adolescencia, cando observabamos os corpos das nenas para escapar do aburrimento. E viches os amenceres do estío, aqueles nos que durmiades sobre un leito de picaños debaixo de altos piñeiros, desde onde nos saudaban os vichelocregos coas súas trompetas eléctricas, coma se fosen unha orquestra de jazz.
E desde unha atalaia de por un pouco máis abaixo da canteira de Runs, albiscas o amplo marco vexetal do val do Coroño. Recórdalo nun dos seus tempos de esplendor: dourado coa cor do trigo, centeo, avea, mosqueira e tamén do trevo. E lembras que escapaches dos bacelos e das cachelas da aldea, porque a túa faldriqueira estaba chea de vento, de fume, de soños inalcanzables e logo de fracasos. Sentiches que che embargaba o teu pesimismo, pero a soidade da serra e dos camiños viñéronche socorrer. E un bruído de cascos de cabalos resoou como o fío dun eco no alto do monte, sobre o que xa caía, lenta, lentamente, a morna tardiña.