Oír o latexo do bosque no fondo silencio da tarde
21 dic 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Hai xa moitos anos, cando eramos uns rapaces, fascinábanos a serena mirada das vacas e dos bois mansos, sobre todo antes de someter os animais ao duro e pesado traballo da labranza dos campos ou de ir na busca do batume aos afastados montes de Sandrenzo e de Moimenta. Por aquel entón, nós baixabamos por entre os peñascos cando caían tronos sobre do mar e da praia de Agañán. Chegabamos en pelotas ao areal, logo de deixar a roupa nun furado que había no barranco que sostiña o piñeiral por enriba do litoral. Viñamos da escola e metiámonos na auga morna baixo os lóstregos e a choiva de grosas pingueiras. Un pouco despois, os tronos soaban por enriba do piñeiro doce da punta do Capitán, onde na copa, sabiámolo certo, uns corvos construíran o seu niño. Sen antes secarnos, completamente mollados, vestiámonos e reiniciabamos a marcha para a casa.
Atravesabamos por detrás do serradoiro dos Figueira, onde arestora hai un taller de construír e arranxar cubos de batea, e logo entrabamos na paraxe sombría das brañas dos Laguchos, e un treito máis adiante, por entre as leiras sementadas de millo, desembocabamos nas Bouciñas. Para entón xa estaban as roupas enxoitas. E despois lavabamos os pés na fonte dos Fríos e calzabamos as chinelas coas que ao entrar na casa nos ían quentar as cachas. Cambiabamos a roupa húmida por outra seca, e faciámolo como o fan as mulleres que nada piden a cambio do seu corpo: inocente e tranquilamente, coma as augas do mar nas que viñamos de nos arrolar.
Uns cantos días máis tarde de dar punto na escola, subiamos ao monte das Forcadas. Era cando empezabamos a xuntar leña para a fogueira de san Xoán. Descendiamos cando xa a noite se deitaba sobre as viñas de Faldexín. Por encima do agro dos Carreró, a curuxa andaba planeando sobre o sono da arboreda. E xusto nese intre, miramos cara ao alto e pareceunos que unha grea de cabalos galopaba cara ao oeste. Cando entramos no Montiño, tivemos a impresión de que dúas estrelas fugaces aterraran sobre un carballo, ou talvez só se trataba do ronsel que deixan tras de si os seres invisibles, que alumean cando nós ficamos a durmir.
Pola mañá moi cedo achegouse até nós a voz da auga das herbas. Subiu até o noso cuarto desde a bañeira de latón que descansaba entre os pés de granito do hórreo. Veu só para lembrarnos que nos esqueceramos do tomiño, tal vez a planta do monte máis sensible para os nosos corpos, pois posiblemente garde memoria dos poros da nosa pel ou porque talvez nutra a inercia que nos liga, que nos ata, á húmida terra. Contounos a voz o lugar onde medraba o tomiño. Gabeamos correndo o camiño de barro e, nos arredores dunha laxe branca, alí estaba perlado cunhas pingas de orballo. Volvemos cun puñado e cando o espallamos dentro da palangana, a auga acougou, coma se estivese nerviosa sen esa planta tan olorosa.
Oír o latexo do bosque no fondo silencio da tarde. No sopro suave e apacible dun claro, onde conflúen catro sendeiros como afluentes dun lago, percibimos a cor parda dos fieitos e dos arumes secos. Escoitamos o renxido das follas baixo os zapatóns, sentimos o potente e vibrante bater das ás das pombas torcaces entre os piñeiros, e tamén o grallar dos corvos e a solitaria trompeta do ouriolo ou do carpinteiro. Cando saímos das Revoltiñas, no cumio da Jurita había unha muller con lentes escuros e un bastón mirando cara á ría. Preguntounos que era aquela masa prateada que apenas albiscaba aló no fondal. «O mar», dixémoslle. Entón suspirou: «Ai, o mar, o mar! Non vexo un carallo, meus fillos!». E logo inquiriu: «E vós quen sodes?». «Somos amigos das pegas, dos bieiteiros e dos lagartos». E a muller respondeu: «Iso é normal nunha terra que trata a diario coas ánimas do purgatorio e cos defuntos, non credes?».