Subirán ao escenario asociacións carballesas de música e baile tradicional: mañá, 22.30 horas, na Praza do Concello
31 jul 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Mañá • 22.30 horas • Praza do Concello • De balde • A quen lle guste ter en conta os xestos humanos seralle doado lembrar a un Xabier Díaz nomeado Gaiteiro de Honra no Festifolk 2016 que decidiu baixar do escenario en Carballo para dirixir unha marcha ao pé de todos os demais gaiteiros chegados da comarca: «Estamos todos á mesma altura», díxolles. Mañá, en Carballo, a viaxe será ao contrario, pero co mesmo espírito.
Así, acollerá a Praza unha nova cita do Verán Cultural deseñado polo Concello, e será precisamente un concerto de Xabier Díaz coas Adufeiras de Salitre, no que eles non baixarán do escenario —ou si, quen sabe—, senón que subirán agrupacións de música e baile tradicional do municipio: San Campio de Cances, Nemeth, Arume de Verdillo, Escola do Alprende e Coro Aires de Bergantiños. Na cita, ás 22.30 horas e de balde, colabora a Deputación.
«As nosas visitas a Carballo cóntanse como concertos tremendamente emocionantes, pero desta volta, este 1 de agosto, vaino ser se cabe unha miguiña máis», narrou o artista nun vídeo. Un convite feito ao pé dun Atlántico «sanador», no que menciona unha a unha as entidades que o acompañarán no seu concerto de mañá: «Temos planeado e preparado un concerto que, creo, vai ser deses que se gardaban na gabeta e na memoria. Un concerto moi especial nun ano tamén moi especial». Éo por moitos motivos, mais Xabier seguramente se refira a este 2025 de Letras Galegas dedicadas á oralidade a través da figura das cantareiras.
El mesmo deu luz recentemente á obra Cancioneiro galego serodio 1989-2012, un libro que o ten xirando en presentacións e co que tamén chegou a Carballo no seu momento, dando por iniciada aquí a celebración das Letras Galegas. Contou nese encontro, nunha sala do Pazo da Cultura ateigada, como deixara a carreira de Arquitectura para ser pandeireteiro, para sorpresa de seus pais.
Recollidas en Bergantiños
Comezou no 1989, de forma asidua, coas recollidas de tradición oral por aldeas, e Bergantiños foi unha das primeiras e máis fértiles paradas: «Aquí embarramos, como se soe dicir. Dunha aldea mandábannos a outra, e a outra... Se me tivese quedado nesta comarca os vinte anos, faría recollidas cada fin de semana. Era algo extraordinario», dixo naquela conversa. O que documentaron con medios precarios son hoxe absolutos tesouros, e aínda había volver máis tarde: «Puxen a miña gorxa ao seu servizo [dos informantes]. Con eles pasei a ter unha fortaleza para comigo, unha identidade. Acompáñame un país enteiro». Trouxo Xabier a aquela presentación en Carballo gravacións feitas na Imende, en Razo, en Vilar de Cidre. Cantoulle a Olegario de Rus e incluso deixou unha idea para este concello de inmenso patrimonio oral: facer un cancioneiro só do municipio.
Se estas pezas ou esas ideas volven ao concerto de mañá en Carballo, ao que chegan Díaz e Adufeiras co seu traballo Axudádeme a sentir, será cousa de ver. Na xente anónima que sostén coa súa voz unha terra: foi aí onde el convidou a poñer o foco, e así o fará. Unha noite ao aire libre.