Los nidos que se eliminaron fueron un 56 % menos, con 809 frente a 1.843
16 mar 2025 . Actualizado a las 05:00 h.La cifra de colonias de avispa velutina eliminadas el pasado año en Deza y Tabeirós-Terra de Montes se redujo de forma considerable así como el número de avisos recibidos por la presencia de esta especia invasora. En la zona se vivió un respiro, al menos si nos atenemos a los nidos que se retiraron, computados por la Xunta. El trampeo en primavera emprendido por primera vez en el 2024 puede estar detrás de esa reducción, evitando la formación de nidos con la captura de reinas. Una campaña que se repetirá en próximas fechas en busca de mantener ese efecto positivo.
En las comarcas se emplearon dispositivos de retirada en un total de 809 ocasiones, frente a las 1.843 del 2023. Una reducción muy significativa por tanto del 56 %. En todos los municipios disminuyó la eliminación de colonias de velutinas, en la mayoría de ellos con reducciones muy significativas. De nuevo el mayor número se contabilizó en A Estrada, con 263 nidos suprimidos, aunque muy por debajo de los 529 del 2023. Lalín también bajó bastante, de 264 a 125, al igual que Cerdedo-Cotobade, de 213 a 122.
Ya por debajo del centenar se situaron el resto de concellos, con 84 en Vila de Cruces tras sumar 191 en el 2023. Silleda tuvo una gran caída, desde 283 a solo 76, como ocurría en Agolada, de 156 a 51. En Forcarei se eliminaron el pasado año 48 colonias, frente a 113 el ejercicio anterior, y 26 en Rodeiro, con 82 previas. Donde menos se notó la reducción fue en Dozón, que cayó a 12 frente a las 14 del 2023.
La evolución en los últimos cinco años ha tenido altibajos en la zona. En el 2019 se actuó sobre 1.024 nidos e incluso hubo tres municipios sin actuaciones —Vila de Cruces, Forcarei y Cerdedo-Cotobade—, para bajar a solo 684 en el 2021 tras no computarse datos en el 2020 por la pandemia. De forma sustancial subió en el 2022 a 1.393 y el récord se estableció con 1.843 en el 2023, para bajar el pasado año a los 809 casos citados.
David Liñares, apicultor de Lalín: «As trampas teñen que poñerse en función da climatoloxía, e non colgalas todo o ano»
As primeiras velutinas que se detectaron en Lalín foi polo ano 2015, despois do primeiro exemplar aparecido en Irún no 2010, ás que pouco interese se lles prestou, lembra o apicultor lalinense David Liñares.
—Era algo que se ollaba dende a distancia, e pasou coma co coronavirus. Pensábase que non pasaba nada ata que tivemos o problema encima, e que sabemos agora que non vai desaparecer.
—Que supuxo a chegada da vespa velutina para os apicultores?
—Un cambio radical no manexo das abellas. Os meses que estabamos facendo outras tarefas hai que dedicalos ao trampeo e na época da melada tes que estar defendendo as túas colmeas. Ao final isto supuxo un incremento nos custes, un gasto no tempo que dedicabas ás abellas dedicalo ás velutinas cando o noso rendemento procede das abellas, non das vespas velutinas.
—Cal é o momento axeitado para realizar os trampeos?
—As trampas que teñen que poñerse en función das condicións climatolóxicas, e despois hai que recollelas e non deixalas penduradas nas árbores o ano enteiro como se fosen adornos de Nadal. Cando quece o tempo, cando superamos os 12 ou 14 graos de temperatura varios días consecutivos aí é cando se debe facer o trampeo, e sempre en zonas de floración onde teñamos pexegueiros ou camelias que lle gustan ás velutinas. Dicir que non todas as camelias lles interesan, só aquelas que teñan estambres amarelos, as outras non. Posteriormente haberá que situar as trampas nas proximidades das colmeas, e en termos xerais o trampeo lévase a cabo ata finais de maio. Despois toca recoller as trampas, lavalas e gardalas ata o ano seguinte, e acabar coa costume de deixalas nas árbores, que non serven para nada máis que para que o líquido cheire mal.
—Despois de anos de prácticas de trampeo, fanse correctamente?
—Non. Está mal prantexado, colócase mal e póñense as trampas onde non lle interesa para nada as velutinas en zonas, por exemplo, onde non existe floracións que lles resulten atraíntes. A xente, en xeral, comeza a poñer as trampas cando ve velutinas pero hai que facelo antes, cando se observa a súa presenza é tarde.
—O Concello de Lalín promoveu charlas informativas e organizou o Gran Prix das Velutinas, pero fai falla máis formación?
—Posiblemente, aínda que a posta en marcha do concurso do Gran Prix penso que foi unha boa iniciativa na que se involucrou a veciñanza das parroquias de Lalín no trampeo, e chegáronse a contabilizar 8.000 velutinas capturadas.