«Escribía moitas cousas en catro por catro, que é un ritmo para rapear, pero non tanto polo ritmo, senón pola mentalidade» di a cantante e compositora Aid
02 jun 2013 . Actualizado a las 07:00 h.Experimente. Colla un poema de Rosalía de Castro. Declame sen música, en tempo de catro por catro, a golpes: «Miña terra, miña terra, terra onde me eu criei, hortiña que quero tanto, figueiriñas que eu prantei...». ¿Que lle sae? Un rap de libro. Pero non só polo ritmo, senón pola mensaxe. Hip-hop do século XIX. O outro día, Aida Alonso Iglesias, Aid, (Valadares, Vigo, 1990) rapeoulle Adiós ríos, adiós fontes ao presidente da Real Academia Galega. E, pola cara que puxo, a Xesús Alonso Montero non lle desgustou.
-¿Que tal combina a música e os estudos de Teleco?
-Depende da época. Teño ganas de acabar a carreira, pero non sei se para vivir diso. Irei a onde me leve a vida. Estudo o que me gusta e fago música polo mesmo motivo.
-¿Que lle din na casa?
-Que estude e que me deixe de parvadas. O hip-hop, igual que calquera outra expresión artística, segue a ser un descoñecido. Hai unha semana estiven en Francia e atopei xente que traballaba como deseñadora gráfica en casas de discos; xente que vive de facer arranxos para música... A miña nai preguntaba: ¿Pero a que se dedican? Aínda non comprendía que traballan no que queren, que algunhas cousas tamén poden ser un traballo.
-Gustoume ver a cara de Xesús Alonso Montero e a Ramón Villares mentres vostede rapeaba a Rosalía...
-Ah, ¿estaban no público? [ri]. Rosalía escribía moitas cousas en catro por catro, que é un ritmo para rapear. Eu teño claro que Rosalía facía hip-hop, pero non tanto polo ritmo, senón pola mentalidade. O hip-hop, máis que un estilo de música, é un xeito de expresar o que levas dentro, nada de montarse películas. Os poemas nos que ela fala da emigración chéganme moito, cántoos con moita rabia; estamos nunha situación semellante: antes eran castellanos de Castilla; hoxe son alemáns de Alemaña.
-Aínda que vostede leva anos no hip-hop, nos últimos días o seu nome saíu por moitos sitios: disco novo, un vídeo en YouTube con máis de medio millón de visitas... ¿Que pasou?
-Supoño que o lanzamento do disco e o novo videoclip, Hacer lo que quiero, tivo que ver. O vídeo do que falas, Apréndeo, aumentou moitísimo en visitas.
-Galego, castelán, inglés... ¿Que lle sae máis?
-Depende do momento. Por desgraza, a min educáronme en castelán.
-Sendo de Valadares, aposto que os seus pais falan galego entre eles, ¿non si?
-Si. Pero a min e ao meu irmán educáronnos en castelán. Chegou un punto no que os dous nos miramos e dixemos: se os pais falan galego entre eles, se os avós falan galego entre eles, se toda a familia fala galego... ¿Que sentido ten que nós non o fagamos? Agora falo sempre galego. O galego describe moito mellor a miña cultura, o sitio onde vivo. O galego ten moitos matices para describir algo que, en castelán, só ten un xeito de expresarse.
-Sempre se fala de hip-hop como produto da cultura urbana. ¿E logo non hai hip-hop na cultura rural? Valadares non é Manhattan...
-[Ri] É máis unha mentalidade, expresar o que queres do xeito que queres. Penso que, aquí, non hai cultura urbana en ningún sitio, nin en Valadares nin en Santiago ou en cidades de España; nada comparado con Estados Unidos ou Francia.
-¿Vigo sería a máis urbana? Xa sabe que dicir isto é ferir sensibilidades ao norte...
-Porque é a máis industrial, pero tampouco tanto.
-Galicia é terra de regueifeiros como Euskadi de bertsolaris, capaces de improvisar e cantar sentimentos. ¿Vostede improvisa?
-Eu son máis de escribir. Para improvisar hai que ter unhas capacidades das que eu carezo. Pero si que hai moita xente do rap que improvisa. Facelo en castelán ou en galego é moito máis difícil que improvisar en inglés, que é un idioma con mellores rimas.
nacho.miras@lavoz.es