A Pedreira: «Intentei deixar este oficio da música moitas veces»

Confesa Ugía Pedreira que nese abraiante caudal de emocións que é Basal, xoga co manouche, arrisca cunha rancheira de seu, conéctase co blues, achega un fado hardcore, remexe no rock da rapazada da Galicia vilega, explora sons que se identifican coa biblioteca sonora da súa cociña, engarza a xota coa txalaparta e con ritmos latinoamericanos, fai conversatecno cun alalá despeitado e torna translúcida a expresión vocal galega. Pero se algo caracteriza a creación de A Pedreira e sustenta o seu traballo, é o amor pola sonoridade e o significado das palabras. De aí que para esta entrevista, en lugar de preguntas ao uso, propúxenlle 16 palabras que determinan a súa vida. Entendéndoas ao seu xeito, é máis doado entender tamén a súa obra.

­—A primeira é saúde.

—É incrible a saúde que manifesta un cerebro cando é activado pola música. Á parte de que a música produce cohesión social, amansa as feras e espanta os males, cando a composición é lanzada dunha maneira consciente para a sanación, esa prodúcese.

—A segunda palabra é terapia.

—A min gústame máis falar de traballo de desenvolvemento persoal. Creo que non temos ningunha outra asignatura pendente na vida que ser mellores persoas e traballar para que o corpo, a mente e, entre aspas, o espírito, vaian nunha certa conexión.

—Territorio.

—O territorio tenme moi pillada. Esta maña, as nove, eu estaba nunha praia, espida, dándome un baño exquisito. E iso é o normal da miña vida. Aínda que andei en moitas partes do mundo e vivín nuns cantos lugares, o meu maior desfrute da beleza paisaxística estouno tendo nesta etapa da vida, aquí, na Mariña. Eu vivo nun paraíso e iso inspírame moitísimo.

—Mar.

—En todos os meus discos, desde Chouteira, hai algo de celebración marítima. Se eu tivese que imaxinarme outro tipo de ser, non humano, o mar sería o meu hábitat. Sería balea, plancto..., non sei. Eu noto que entro no mar e estou plena por dentro.

—Casa.

—Aquí acabas de dar directo no corazón. Deille moitas voltas a isto da casa. Hai en min como unha contradición, casa versus corpo. Si, da casa sae todo, pero tanto no disco como nos concertos manteño a idea de que a miña primeira casa é o meu corpo.

—A seguinte é Lúa, a túa filla.

—Lúa é o centro de Basal. Quen chegase á última canción vería que a discapacidade dunha persoa non é tal, que toda persoa ten un diamante dentro. Nesa canción, Lúa meteu a súa voz de maneira perfecta en escala e afinación, como se fose un instrumento de jazz. As amizades que coñecen a nosa vida flipan moito con este don que ten a pequena. É tan poderoso que alguén con lesións cerebrais faga isto...

—Outra palabra que marcou a túa vida: dor.

—Son moi optimista respecto á dor. A dor é a nosa toma de terra e que nos dá a información precisa do que nos fai falta cambiar. Por iso fixen a canción Siento el dolor. Porque eu coas cancións, á parte de bailar e entreter, busco facerlle á xente sentir, pensar e actuar.

—Pracer.

—O pracer é moi enganoso. Lévate a fuxir da realidade. É algo que tes que manter acabicornado dalgunha maneira. Eu recoñezo que ás veces teño fuxido da realidade coa arte, pero porque non tiña outro remedio. Porque a miña realidade era moi crúa.

—Música.

—Eu intentei deixar este oficio moitas veces. Mais sempre que dixen: «Desta vez, déixoo», foi como se se me aparecese un anxo dicindo: «Non!, é por aquí». Entón, agora eu sinto que coa música teño unha misión social. E consigo sacala adiante grazas a que teño grandiosos amigos e amigas que apoian a esta compositora de 53 anos cunha nena con parálise cerebral.

—Tradición.

—Cada vez que escoito a palabra tradición, vexo os capilares da creación.

—Lingua.

—Eu síntome moi pegada ao galego-portugués. E gústame experimentar tamén noutros idiomas. Teño cantado en francés, en italiano, en español... Máis a nosa lingua melodicamente é tan rica que ten miles de posibilidades á hora de facer declamación, de facer rap, de facer canción... É un pozo sen fondo.

—Relixión, ou se prefires, espiritualidade.

—Digamos que dende hai dous anos, que pasei un dó persoal forte, pásanme cousas estrañas que teñen que ver coa espiritualidade e coa maxia dos encontros. Sinto un pequeno espertar que me está levando cara a outro lugar.

—Política.

—Políticos e políticas somos todas, desde o punto de vista de realizar sociedade e de que temos que ter uns ámbitos de convivencia. Entón, quen diga «eu non quero saber nada de política», que se faga astronauta. E nin así (ri).

—Feminismo.

—Eu son das da vella usanza, sigo sendo aquela nena universitaria que lía cousas de feminismo. Son moi seguidora de Maturana e Dávila, cando falan de «matríztica», máis que de feminismo. E son moi fan do mundo celta, de cando aquelas mulleres guerreiras facíano todo. Eu síntome orgullosa de ver como nós, como femias, conseguimos dereitos sen ter que exercer violencia nin tan sequera verbal.

—Palabra.

—As palabras están feitas de substratos, de historia. As palabras poden matarte, poden desenamorarte. Ou poden levantarche o día. Unha palabra ben colocada no seu sitio, detrás doutra, pode facerte voar.

—A última: A Pedreira.

—Uff, falar de min... Non sei que dicir. Que aí sigo, que son moi feliz compoñendo e poñendo o que fago no escenario. Eu non fago só cancións, a min o que me mola é facer proxectos. E porque non teño capacidade económica, que se non faría algo moi grande. Creo que aínda falta un supermegaespectáculo de talentos galegos. Sempre o imaxino, pero aínda non teño a pasta.

---

---

---