Asistín á presentación compostelá de Nura (Laiovento), longo poema do menorquino Ponç Pons, vertido ao galego por Manuel Outeiriño. Un libro fermoso que fala do complexo equilibrio entre natureza e cultura, entre autonomía individual e obrigas colectivas. A Pons, gran coñecedor da nosa literatura, dóelle unha Menorca en mans da especulación e o turismo destrutivo, pero un diagnóstico severo do presente non lle impediu falar do futuro cunha tensión contaxiosa, mobilizadora. Os estudantes arremuiñábanse nos chanzos da escada dunha libraría Couceiro onde xa non se cabía. E o escritor, en canto tomou a palabra, conseguiu activalos coa súa defensa afervoada da poesía, muro de contención fronte os propagadores de odio, outra doenza desta contemporaneidade tan escura. «Con todo, malia o absurdo que promove / a fealdade e tamén a maldade, o sol doura este día / que despunta feliz de ser verso alá por tras do mar / Somos todo o que lemos e témo-lo que damos / a semente do esquezo o fulgor da candea», escribe en Nura. Non hai disposición máis apegadiza, teño para min, que ofrecerse cun suave entusiasmo. Ofrecerse confiándolle o goberno das palabras a Pavese, a Eliot, a Pessoa, coma consegue Ponç Pons, pero rendéndose tamén ao poder xuvenil da espontaneidade. Provocando o diálogo entre quen mantén o fulgor da candea e quen se está a preparar para recibila. Por iso, volvín á casa en mans dun agradable frenesí, estimulado polas intervencións dos estudantes, cheos dunha curiosidade sen límite, calor vivificadora. «Todo o que coñezo é unha porta á escuridade». Así arrinca un célebre poema de Seamus Heaney onde un ferreiro traballa duro no seu oficio, e que podemos interpretar coma unha chamada a celebrar os nosos mundos interiores.
Cando coñeceu a obra de Ponç Pons, o xigante irlandés disque comentou que lle parecía mentira que nunha illa tan pequena houbese un poeta tan grande. Ten lóxica: a min tamén me parece mentira que un serán calquera, noutros arquipélagos aínda máis reducidos, as librarías, se poida concentrar tanta forza electromagnética. Un rápido inventario: a complicidade dos libreiros, o combustible das conversas cos colegas que andaban por alí, o porvir que resplandecía os ollos dos estudantes e a efusión dun poeta —«só somos ricos do que compartimos e damos»— que escribe para tentar ver este mundo con máis claridade. Todos atravesando portas.