As miñas vacacións ían ser de aldea e de mamá. Baixar do tren e que estivese ela esperando, non no andén porque os novos tempos prohiben o romanticismo e limpar as fincas propias sen permiso. Está ben, as árbores son de todos aínda que estean dentro de leiras de nomes antigos e as estacións son lugares a proba de bombas, literalmente, con esa seguridade post torres xemelgas que unha non acaba de comprender moi ben. A da Gudiña-Porta de Galicia é moderna e flamante como as nosas obras públicas todas. Cando atraveso o túnel de louxa que asume o desnivel entre a entrada e as vías, penso estar en algún país nórdico, pero logo asomo e vexo os campos amarelos bailando co vento e a ela sorrindo, feliz de recollerme para levarme á casa dos antepasados, á parte da cuadra que herdou coa mesma dignidade de quen herda un palacio. No maleteiro do coche deixaría a mochila entre fentos e torgos e polo camiño sinalaría cos seus dedos torcidos como as ringleiras de Deus a paisaxe de sempre, granítica e dourada, de castiñeiros vellos e leiras ondulantes que alcanzan Portugal debuxando raiolas no chan… Pero non houbo viaxe nin tren nin días con mamá no patio da fonte e dos paxaros onde trasfega entre abellas que andan libando nas flores sen molestar. Todo arde, e alí quedou ela, case incomunicada e sen andainas ata o castro nin vistas ao paraíso da infancia. Os seus audios non falan de serpes que entran a comer as ras, senón de naturezas mortas e bágoas que non abondan para apagar as lapas. Entre interferencias chega a súa voz queixosa. Antes preparaban o pobo para a chegada do verán e as súas ameazas. Agora non hai permisos para cortar as ramas nin quen o faga desoutro lado da burocracia.
Quedo na cidade recibindo na librería a turistas atrapados que non poden volver a súa casa pasando por Madrid, que é o lugar a onde conducen todos os camiños, queiras ou non. Na novela que ando a ler tamén hai un incendio. Arrasa Neboeiro, un lugar literario moi real. A narradora de Sara Vila di que «a terra do chan móvese cando arde o monte. Son os animaliños pequenos, as toupeiras, os vermes e os demais bechos pequenos que viven alí, que foxen do lume». «Valghamediós».