El Parlamento revive la historia autonómica con una muestra de las caricaturas de Siro López

Domingos Sampedro
domingos sampedro SANTIAGO / LA VOZ

GALICIA

Siro López, a la izquierda, junto a Feijoo y Santalices, este viernes en el Parlamento de Galicia
Siro López, a la izquierda, junto a Feijoo y Santalices, este viernes en el Parlamento de Galicia XOAN A. SOLER

El grueso de los dibujos, más de 200, se publicaron en las páginas de La Voz de Galicia entre 1985 y el 2006

11 sep 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

Hay una viñeta de Siro que muestra a un hombre decapitado, que sostiene su cabeza con un brazo. Es Xesús Palmou, al que Manuel Fraga mira de soslayo tras destituirlo como conselleiro para encomendarle la secretaría general del PPdeG. «Aprender en cabeza allea», es el comentario que acompaña a la caricatura que ilustró en 1999 una información de La Voz de Galicia firmada por Lois Blanco. La grandeza de aquel dibujo quedó de relieve este viernes, cuando el damnificado, el propio Palmou, buscó al artista para posar sonriente junto a él ante aquella escena inmortalizada hace 22 años.

Un total de 230 dibujos de este tipo son los que integran 40 anos de autonomía de Galicia nas caricaturas de Siro, una exposición inaugurada ayer en el Parlamento de Galicia. El grueso de la muestra está conformada por las viñetas políticas elaboradas por Siro López para La Voz de Galicia entre los años 1985 y el 2006, junto a otras piezas de la primera legislatura autonómica (1981-1985), y una decena más de dibujos inéditos hechos para plasmar la etapa política liderada por Alberto Núñez Feijoo.

Ese fue el modo de cubrir las cuatro décadas de la autonomía, y el modo de que tuvo la Cámara de O Hórreo de celebrar con honores los cuarenta años de la promulgación del Estado de Autonomía de Galicia y, al mismo tiempo, la donación al Parlamento de 1.755 caricaturas originales que, según el jefe del poder legislativo, Miguel Santalices, serán puestos a disposición de los gallegos con esta exposición que, a partir de noviembre, recalará en varias localidades gallegas junto con otras piezas del fondo artístico de la Cámara autonómica.

En un acto celebrado en el Salón de Reis, y coronado con la música en directo de Amancio Prada, Santalices glosó la faceta humorística del Siro, que supo mofarse, a su modo, de presidentes de la Xunta como Fernando González Laxe, Fraga o Emilio Pérez Touriño, pero haciéndolos también muy humanos, entrañables y cercanos al ciudadano gracias a tiras.

Santalices recordó las influencias que sobre Siro tuvieron autores como Castelao, Goya o Maside, lo que llevó a proclamar, parafraseando a Wenceslao Fernández Flórez, que «no hay nada más serio que el humor». El presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijoo, aludió a la obra de dibujante ferrolano como un «pórtico autonómico», en el que los personajes «non abandonan o diálogo nin a distensión», e incluso muestran posiciones, rasgos que, pese a las diferencias, invitan al sosiego. «Eu tamén vexo aí ao mestre Mateo», remarcó Feijoo buscando paralelismos, antes de puntualizar que el gallego «é un pobo nacido para a democracia» que tuvo la suerte de que Siro lo inmortalizara.

«Ninguén entendeu que deixara Bazán polas viñetas»

 

Siro López (Ferrol, 1943) é un home de oficio que o mesmo é capaz de transmitir amor ou carraxe nun trazo de lapis que de resumir a historia da autonomía galega en viñetas.

-Como chegou ao mundo da caricatura política?

-Eu tiña 42 años, era proxectista en Bazán e estaba á fronte dun equipo de xente nova. Entón, en 1984, coincidín con Santiago Rey Fernández-Latorre nunha exposición en Pontedeume e propúxome deixar o estaleiro e incorporarme a La Voz de Galicia, onde xa colaboraba facendo algún debuxo. Ninguén entendeu que deixara Bazán polas viñetas, pero iso permitiume facer parte da historia da autonomía galega.

-Algún político ten petado á porta para saír na súa viñeta?

-Que o pediran, seguro; que se me queixaran, non recordo. O que lembro ben é un acto en Santiago no que Xosé Cuíña lle dicía a Abeledo, presidente da Deputación de Pontevedra: «Oes, Abeledo, non te deas importancia, porque ata que saias nunha caricatura de Siro non es ninguén».

-Tamén tivo unha evolución, porque pouco se parecían o Fraga e o Beiras do principio aos do final.

-É certo, o Fraga do principio era un home macizo, todo vitalidade, e ao final era un vello entrañable que queima a gaita logo da derrota electoral. Houbo sobre todo unha evolución estilística, cada vez fun debuxando con menos liñas, simplificando a expresión da figura, Cheguei a debuxalos a todos como se fosen os dinosauros de Parque Xurásico, e Camilo Nogueira, que era un paxaro cun peteiro enorme, chegou a preguntarme: «Pero como é posible que me pareza?».

-Dígame un personaxe que se lle resistise.

-Xesús Alonso Montero, moi amigo meu. Nunca quedei contento ata que conseguín plasmar a súa mirada. Entón el mesmo me chamou e dixo: «Agora si».