Os protocolos de aprendizaxe

Jesús Garrido

LA VOZ DE LA ESCUELA

Hai varios protocolos de aprendizaxe que facilitan un achegamento enriquecedor ao estudo da noticia
Hai varios protocolos de aprendizaxe que facilitan un achegamento enriquecedor ao estudo da noticia MARCOS MÍGUEZ

Que sistema utilizamos na aula para decatarnos adecuadamente da achega coa que cada noticia pode enriquecer a nosa aprendizaxe? No sistema de Prensa-Escuela non se trata de utilizar moito tempo para coñecer múltiples noticias, senón de elixir aquelas que poden enriquecer os diversos temas que estudamos en cada área de ensino, e de darlles actualidade. Para que este traballo sexa máis efectivo, podemos utilizar algún dos sistemas rápidos e eficaces que xurdiron recentemente, que se poden chamar protocolos de aprendizaxe (ProA). En realidade, todo o mundo os ten e cada un aprende ao seu modo, pero tamén é útil coñecer sistemas que poden axudarnos a que a aprendizaxe sexa máis ampla e rápida. Imos intentar coñecer algunha experiencia.

19 feb 2020 . Actualizado a las 05:00 h.

QUE É UN PROTOCOLO?

Defíneo o dicionario como a primeira folla (protos) dun documento autorizado de regras ou normas que é necesario seguir, acordos que deben terse en conta, regras establecidas por costume para cerimonias ou actos oficiais… Tamén como a secuencia detallada dun proceso de actuación científica, técnica, médica… E, finalmente, como conxunto de regras que se establecen no proceso de comunicación entre dous sistemas. Por exemplo, no proceso do profesor que ensina e o alumno que aprende , o importante é que os obxectivos, recursos, sistemas sexan breves, intelixibles, eficaces.

ALGÚNS MODELOS

Os protocolos de aprendizaxe tamén se coñecen como quick reference guides. Destácase así o seu obxectivo para servir de guía, a súa referencia ao tema ao que se aplica e a súa rapidez en poder ser aplicado a cada tema, tanto porque se trata de algo simple e eficaz como pola dispoñibilidade inmediata en calquera momento.

Pola nosa banda, de momento polo menos, dámoslles o título de protocolos de aprendizaxe, xa que ese é o fin: formas, guías eficaces e rápidas para que os alumnos aprendan mellor, ver en que fallan, e todo iso de forma rápida e clara. Para unha maior ilustración destes ProA, eliximos tres editoriais entre moitas que os teñen no seu programa e que son fáciles de adquirir ou, polo menos, de coñecer.

1. National Council of Teachers of English (NCTE). As guías de referencia rápida de NCTE están escritas e dirixidas por algúns dos principais autores e voces na alfabetización. Estas guías trípticas atractivas e de fácil acceso ofrecen definicións, estratexias, consellos, actividades breves, baseadas na investigación para abordar moitos dos temas centrais en inglés e a aprendizaxe de idiomas. Cun tempo de aprendizaxe profesional cada vez máis difícil, as guías ofrecen indicacións para a instrución individual, así como puntos de partida para discusións grupais máis profundas.

Edítanse en material manexable e práctico tanto para os mestres de K-12 como para os estudantes universitarios, e teñen a vantaxe de estar laminadas para protexelas das manchas e o desgaste e perforadas con tres orificios para facilitar o almacenamento e o acceso inmediato dos alumnos. Podes verse en:

  • https://cutt.ly/GrJoVtn

2. Early Math. A importancia de Early Math (matemáticas para nenos pequenos) no desenvolvemento de cada neno refórzase nesta guía de referencia rápida concisa e efectiva. Do mesmo xeito que a ortografía e a pronuncia, as habilidades matemáticas apréndense mellor a unha idade temperá. Esta guía salienta a aprendizaxe dun xeito divertido e sutilmente estruturada. As cores brillantes, o uso intelixente de formas amigables para os nenos e as reixas de suma e resta ben organizadas son a columna vertebral desta guía. Pode verse algunha mostra, con espello de aumento incluído en:

  • https://cutt.ly/UrJo9ce

3. ASCD Quick Reference Guides. Trátase, sen dúbida, dunha das mellores referencias. Están editadas pola ASCD, que, entre outras numerosas publicacións sobre a educación, edita tamén a revista Educational Leadership. O seu amplo número de guías de referencia rápida, completamente renovadas e editadas, incide nos máis diversos temas educativos que necesitamos os profesores, e faino dun modo práctico en guías manexables. Os seus títulos en inglés abordan temas como estes: bullying, cerebro e aprendizaxe, condutas prácticas, capacidades de ensino, coensino, bits of mind, flipping learning, feedback efectivo, discusión na aula, participación total, educación personalizada...

  • https://cutt.ly/SrJppfU

4. Gardo. No grupo educativo Gardo se ofrece tamén aos profesores, nos cursos de formación e programación, diversos temas que levan o estilo básico das quick reference guides, co máximo rigor e dominio como amosan os anteriormente citados. Por exemplo: Saber escoitar, Sentido crítico sobre a noticia, Feedback da noticia, Di.que.non, Aula a dous, Discusión dirixida, Interacción profesor-alumno, Resolución de conflitos, 8 pistas para definir o valor, Estratexias para alcanzar valores, Role playing, Non violencia, Actitude interrogativa, Resolución de conflitos, Liderado…

ACTIVIDADES

A1. As «quick reference guides» ofrecen, ademais, a posibilidade de servir tamén para fomentar o acordo entre varios profesores buscando cales son as claves e comportamentos esenciais que cada un deles leva consigo.

A2. Cada un dos comportamentos que se piden nas «quick reference guides» poden organizarse entre si e chegar a ser protocolos obxectivos que marcan non só accións singulares, senón tamén estilos de actuación de todo un grupo o estilo dun centro educativo, logrando un sistema obxectivo de aprendizaxe.