Ou César ou nada

Pedro Puy
Pedro Puy LIÑA ABERTA

OPINIÓN

24 sep 2018 . Actualizado a las 05:00 h.

Ata as estrelas por camiños arduos». A divisa dun dos programas Apolo da NASA… e nunha das súas variantes (Ad augusta per angusta: Cara grandes cousas por camiños estreitos) erudita expresión do pirata Patapalo, latina e lapidaria como todas as que pronuncia cada vez que o seu barco é afundido por Astérix e Obélix, os galos. Como explica o latinista Bernard-Pierre Molin, a expresión resume a idea de que o camiño cara ao éxito está cheo de moitas curvas (e vamos, canónicamente, coa cita, para evitar males maiores: Astérix. As citas latinas explicadas, Salvat, 2018, pax. 12).

Sinuoso foi o camiño que percorreu o actual presidente do Goberno de España para chegar a selo. Desprazado da secretaría xeral do seu partido por intentar conseguilo mediante acordos cos partidos nacionalistas que teñen posto o seu único obxectivo na independencia dos seus territorios e á defensa de quen para acadar ese obxectivo violou a Constitución (dacordo co seu intérprete, o Tribunal Constitucional) e moi probablemente tamén a lei (dacordo co noso máximo tribunal, o Supremo), conseguíu acceder á Presidencia dous anos despois daquel primeiro fracaso grazas á primeira moción de censura con resultado positivo da actual democracia, obviando o significado do cualificativo «construtiva» que ten a moción de censura no noso sistema político, e pese a que o seu grupo parlamentario só conta con 84 dos 350 membros do Congreso. Aut caesar, aut nihil: «Ou césar ou nada», exclama o ambicioso centurión de Astérix o galo, como recorda Molin (op.cit., páx. 22). E é certo que o éxito foi augusto, estelar, tendo en conta que, como el mesmo argumentou nunha recente e incómoda entrevista televisiva, a explicación dos «desaxustes» e incumprimentos do seu goberno, do que varias veces recordou que era presidente, reside no feito de que só conta co apoio de 84 deputados, exactamente os mesmos 84 deputados que tiña o seu grupo cando decidíu presentar a súa candidatura á Presidencia a través dunha moción de censura.

Tamén sinuosa semella a obtención do título de doutorado polo presidente. Vítima, moi probablemente, dunha universidade privada forzada pola lexislación (socialista) que lle esixía ter un número mínimo de doutores para impartir títulos universitarios, puido escoitar nun tempo estelar (pola súa velocidade) o Dignus est intrare in nostro docto corpore que Goscinny pon en labios de Jamesbondix en Astérix lexionario; e que Bernard-Pierre Molin (op. cit., páx. 43) recorda que é unha chiscadela do xenial belga á tamén xenial e burlesca crítica que Molière fai no enfermo imaxinario dos doutores ignorantes que ocultan a súa ignorancia, precisamente, nos latinismos.

Hai quen se pregunta, e moitos tamén nos preguntamos, que ten pasado neste país para que ao mesmo tempo que conmemoramos o 40 aniversario da aprobación consensuada da Constitución (O tempora, o mores: «¡Oh, tempos, oh, costumes!». Molin, op. cit., páx. 80) que ten garantido o período máis longo de liberdade, convivencia democrática e benestar social da nosa historia, e en vez de estar falando de como manter (e incluso mellorar) ese sistema institucional e de como corrixir as eivas que nos levaron á peor crise económica do século e paliar algunhas das negativas consecuencias que esa crise nos deixou, andemos enredados en tan estériles debates sobre currícula. Moi posiblemente a resposta resida nas marxes dos arduos camiños que algúns decidiron percorrer para chegar ás estrelas, esquecendo na viaxe aquelo de sic transit gloria mundi («así pasa a gloria do mundo»). A cita é do Patapalo, que se aferra ao madeiro que queda do barco pirata afundido. (en Astérix na India: Molin, op.cit., páx. 102).