O recente auto 21797/2025 da Sala de Apelacións do Tribunal Supremo volve poñer sobre a mesa unha cuestión fundamental: o dereito a un proceso xusto e á presunción de inocencia, ao abordar a situación procesual do fiscal xeral do Estado, Álvaro García Ortiz, e da fiscal xefa provincial de Madrid, María Pilar Rodríguez, investigados pola suposta filtración á prensa do correo electrónico que o avogado de Alberto González Amador enviou á Fiscalía de Delitos Económicos o 2/2/2024, aínda que a querela foi inicialmente admitida a trámite a partir dunha nota de prensa con datos xa coñecidos.
A sala descarta interferencias da Presidencia do Goberno e rexeita que se producise unha revelación de contido reservado ao efecto de desmentir informacións inveraces. A resolución sinala que a noticia publicada na web da Cadena Ser indicaba que a información procedía de «fontes xurídicas», inferindo que só podía tratarse da Fiscalía ou da defensa, e descartando esta última, aínda que máis de vinte persoas tiveron acceso ao correo antes que o fiscal xeral. Salienta tamén que os xornalistas que afirmaron coñecer ou ter visto o correo acolléronse ao seu dereito ao segredo profesional, o que priva as súas declaracións de toda posibilidade de corroboración, «limitando obxectivamente a forza probatoria das mesmas». Xornalistas de cinco medios de comunicación, con diversas orientacións ideolóxicas, coincidiron en que tiveron acceso ao correo antes que o fiscal e achegaron detalles obxectivos. Rexeitar a credibilidade das testemuñas por non revelar as súas fontes equipara o exercicio lexítimo dun dereito fundamental á ocultación culpable da verdade.
Adúcese que o fiscal xeral recibiu unha chamada e un sms dun xornalista, aínda que non chegou a contestar a chamada e non existe proba de resposta.
O borrado de información dos seus dispositivos electrónicos por parte do fiscal xeral preséntase como elemento incriminador co argumento de que «é experiencia común que un borrado de datos se realiza sobre elementos que poidan resultar desfavorables», o que supón dar por feito tanto o contido deses dispositivos como a intención do fiscal de obstaculizar a investigación. Esta interpretación indebida do proceso penal semella esixir a acreditación da inocencia, nunha renuncia difícil de comprender a un dereito constitucional.
A causa pon de manifesto a disfuncionalidade dun sistema no que a Sala Segunda instrúe e, ao tempo, debe escindirse para garantir imparcialidade. O instrutor asume a ponderación afirmativa de indicios realizada pola Sala de Admisión en relación coa persoa aforada, orixinándose un foco unidireccional na investigación.
Que significa a presunción de inocencia se calquera conduta neutral —como borrar datos sen coñecer o seu contido— é interpretada como sospeitosa, e se o dereito ao segredo profesional se emprega como proba en contra?
A exemplaridade institucional non xustifica a erosión dos dereitos fundamentais. O proceso penal debe estar guiado por estándares obxectivos de proba e por garantías estritas. Sen iso, a presunción de inocencia convértese nunha ficción. Cando esta desaparece, non está en xogo só o futuro dun fiscal, senón o de calquera cidadán.