Celia Pereira: «As fundacións de Nós temos moitas iniciativas para manter ese legado»
OURENSE
A celebración do centenario xerou unha dinámica de traballo conxunta
31 oct 2021 . Actualizado a las 05:00 h.A Fundación Vicente Risco clausuraba este sábado unha nova edición das xornadas sobre Romasanta. Unha actividade que forma parte do amplo programa de propostas e proxectos que desenvolve no ano a entidade cultural con sede en Allariz, unha das máis dinámicas e cun amplo abano de iniciativas, sexa de forma particular ou en colaboración con outros colectivos ou institucións. Creada no seu día para manter a memoria e o legado de Vicente Risco e o seu fillo Antón -profesor e escritor- a fundación conta con propostas anuais como os premios que promove en diferentes materias -das ciencias sociais á literatura-, os ciclos musicais e poéticos, as referidas xornadas sobre Romasanta, exposicións, encontros, edición de publicacións e outras iniciativas. Celia Pereira Porto (Róterdam, 1971) asumía en febreiro deste ano a presidencia da Fundación Risco, relevando na responsabilidade a Luís Martínez-Risco Daviña.
-Hai meses que accedeu ao cargo. Como valora a experiencia?
-Estamos nun contexto complicado e de crise económica, co que iso supón para a cultura e as fundacións, e tentamos manter as actividades que se viñan facendo normalmente. Aínda que agora estea na presidencia o traballo na fundación non me é alleo; hai moitos anos que empecei a colaborar coa mesma, logo xa entrei a formar parte do padroado e despois exercín de secretaria.
-Que obxectivos se marca?
-Afondar nos proxectos que desenvolvemos, tendo sempre presente manter e espallar o legado de Vicente Risco e o seu fillo Antón e de xeito prioritario, e no contexto actual, achegalo aos novos públicos.
-Custa manter a vixencia dese legado co paso do tempo?
-A figura de Vicente Risco sempre está vixente e segue a ser un dos referentes da cultura e do pensamento político de Galicia. É un clásico como escritor -O Porco de pé segue a ser unha das grandes novelas de Ourense-, unha figura imprescindible dende o punto de vista da política galega -coa Teoría do nacionalismo como referencia- ou un grande investigador na súa faceta de etnógrafo, entre outras cousas. A actualidade e a vixencia é total e sempre hai aspectos novos nos que incidir.
-Como se afronta o funcionamento dunha fundación para acometer o día a día?
-As administracións e os organismos públicos son a principal vía de apoio para as fundacións de cara ao soporte económico para facer as actividades. Dito isto, compre lembrar que as que contan cun patrimonio ou con instalacións que abren ao público con normalidade teñen unha serie de gastos fixos aos que debes facer fronte e para o iso nós incidimos de maneira especial no mecenado e contamos con empresas e particulares que colaboran economicamente coa fundación.
-Mantiveron un encontro das fundacións de Nós. Haberá proxectos conxuntos?
-Celebramos un xantar de confraternidade no Liceo as de Losada Diéguez, Otero Pedrayo, Castelao e Risco. Houbo unha excelente relación e unha total sintonía para facer cousas coincidindo co centenario da revista e imos darlle continuidade ao traballo desenvolvido. As fundacións de Nós temos moitas iniciativas para manter ese legado vivo e hai bo entendemento para seguir promovendo proxectos.
-Onte remataron, oficialmente, os actos do centenario. Cal é a valoración?
-Non pode menos que ser boa. Axudou a espallar a figura das persoas da Xeración Nós e ao traballo que facemos dende as fundacións, recoñeceuse ese legado co premio Otero Pedrayo e a medalla do Parlamento de Galicia e seguimos a traballar.
Unha avogada laboralista que reclama máis cultura democrática
Celia Pereira Porto é filla da emigración, aínda que como noutros casos semellantes no dela trunfou a chamada da terra. Os pais tiveron claro que na disxuntiva a súa elección era a galega, e a cativa xa estaba de volta en Galicia cando só tiña ano e medio. A orixe latexa na vida da presidenta da Fundación Risco, que volve ao país onde naceu ao menos unha vez ao ano. Na Universidade da Coruña licenciouse en Dereito e traballa como avogada laboralista. Coa fundación da que agora é presidenta levaba colaborando dende hai anos -no 2011 presentaba unha ponencia sobre a homosexualidade nas leis nas xornadas A marxinalidade na cultura: a homosexualidade- e traballos sobre a discriminación da muller nos convenios, o voto feminino e outros aspectos teñen centrado os seus esforzos. Do novo escenario que se lle abre como corresponde da Real Academia Galega sinala, cun sorriso, que «a miña filla, que ten 16 anos, fica abraiada cando lle digo que eu -que cumprirei 50 anos en decembro- vou ser a persoa máis nova da Academia».
-Mantense a discriminación de xénero na negociación colectiva?
-Non había moita distancia entre xéneros, e se a hai é máis na forma que no fondo. Aínda que se agora se fixera un traballo como o que elaborei eu daquela nos atoparíamos con que, por desgraza, non se avanzou tanto como pensamos. Máis alá de certas cuestións de linguaxe e outras de maquillaxe, que non digo que sexan vas, pero ao final o obxectivo é ir máis alá e conseguir unha igualdade que sexa real e efectiva. Algo que por outra parte recoñece a propia Constitución. É dicir, que tampouco é algo que esteamos inventando nin que sexa reaccionario, xa está no texto de 1978.
-Exerce como avogada laboralista. Cal é o escenario do día a día nunha provincia como esta?
-As tipoloxías son moitas e moi diversas. O obstáculo maior, para min, é a falta de cultura democrática que hai nas relacións laborais deste país. Dígoo na parte que a min me toca e precisando que o fago dende o mundo patolóxico: é dicir, do que coñezo. Tamén haberá empresas ás que non demandamos. O que vexo é unha cultura empresarial pouco profesional, digamos. E unha resposta xudicial que ás veces non soluciona problemas e outras non está á altura das esixencias constitucionais, sobre todo co que ten que ver cos dereitos fundamentais e as liberdades públicas.
-Como desconecta?
-Gústame ler, o cine... e coincido con Risco na curiosidade, e iso supón a oportunidade de coñecer cousas e persoas marabillosas.
«Estar na Academia véxoo como sinal do camiño cara a un universo máis diverso e plural»
A presidenta da Fundación Risco é doutora en Dereito. Autora da primeira tese de licenciatura en galego sobre o pensamento de Concepción Arenal, tamén o é de publicacións como A aportación de Concepción Arenal no marco do Estado liberal español e A discriminación de xénero na negociación colectiva: vellas inercias e novos retos para a igualdade. Hai uns anos promoveu a edición en galego dunha obra de Clara Campoamor: O meu pecado mortal. O voto feminino e máis eu. Coincidindo coa xornada de irmandade das fundacións de Nós celebrada en Ourense a Real Academia Galega anunciaba a designación da xurista Celia Pereira Porto e o crítico literario Ramón Nicolás como novos correspondentes da institución.
-Como valora o nomeamento?
-Estouno asimilando. Foi todo moi rápido e chegáronme moitos parabéns, tamén apuntamentos como que serei a académica máis nova das que estará alí. Valóroo de forma moi positiva porque houbo persoas que me incidiron no feito de que pode ser o signo dunha nova etapa, con máis mulleres, persoas doutra procedencia e xente máis nova. Aínda que lle dou máis importancia a que se destacase que mesturo o mundo académico coa cultura de base. Véxoo como un sinal de que a Academia camiña cara a outras realidades, cara a un universo más diverso, fresco e plural.
-Veñen de pechar as Xornadas Romasanta. Segue tendo interese a súa figura?
-Hai moitas persoas investigando arredor do mesmo, tanto dende o punto de vista literario como de traballos científico-técnicos. E seguen a aparecer novos proxectos. Mentres esperte o interese que xera ata o de agora manteremos as xornadas. Logo xa se verá.