Estomballado no sofá mentres o monitor Full HD de 55 polgadas nos amosa os engaiolantes misterios do Neolítico nas illas Orcadas, comprende un a fascinación que, de sempre exerceu, a literatura de viaxes. Que pracer comparable a compartir as angueiras de Messner, sen osíxeno no Annapurna, dende un libro, comodamente instalados no leito, a esa hora na que Pedro Chosco acode solícito a selarnos docemente as pálpebras? No 94, o meu bo e vello amigo Leandro G. Bugarín asinou para Galaxia unha magnífica tradución de relatos de aventureiros estranxeiros en terras galegas, editada por Gustavo Garrido, antoloxía de curiosos que, dende Hieronimus Münzer a George Borrow, constitúen unha suxerinte paleta de cores e percepcións que o país ofreceu aos visitantes segundo a época.
Hoxe, cando os Mashco Piro do Amazonas calzan zapatillas Adidas, xa non hai lugar para a aventura e as viaxes son un elemento máis do consumo compulsivo que caracteriza esta sociedade de horteras. Pero houbo un tempo, non tan afastado e que talvez o lector lembre, en que as viaxes eran tan excepcionais que mesmo pasaban aos xornais revestidas de noticias. Naqueles entrañables ecos de sociedade que recollían os periódicos aparecían espécimes como o que segue: «Para hacer uso de aquellas salutíferas aguas, ha partido a Baños de Molgas el señor Espinosa, acompañado de su augusta madre y de su digna esposa».
Lembro que, sendo meu pai alcalde da Estrada, o xornal publicou: «El Sr. Alcalde Mario Blanco ha marchado a Verín, en cuyas instalaciones balnearias proyecta posponer por unos días las múltiples preocupaciones derivadas de su cargo». Xa ven, as viaxes, dignas de noticiarse nos xornais, eran a Baños de Molgas ou Verín. Hoxe vai un ás selvas de Indonesia e atopa a Secundino, o do quiosco, mirando apampanado para un orangután. Un amigo contoume que, hai pouco, nun bar unha señora lle preguntou se o xornal que aquel ollaba sen demasiado interese era da casa pois, xustificou a solicitante, tiña interese en saber quen marchara de viaxe. Perante a expresión estrañada do meu amigo, a señora explicouse: «É que vou mirar as necrolóxicas». E engadiu: «O alén sempre está de moda». Isto son viaxes, abofé.