Hai poucas persoas en Galicia que se coñezan só polo nome. Uxía é unha delas. Cítame na illa de Arousa, no faro. Difícil atopar un escenario máis sedutor
21 abr 2017 . Actualizado a las 05:00 h.Hai poucas persoas en Galicia que se coñezan só polo nome. Uxía (Mos, 1962) é unha delas. Cítame na illa de Arousa, no faro. Difícil atopar un escenario máis sedutor. Así que a entrevista empeza con vantaxe: Uxía 1, La Voz 0. O encanto da cantante fará que sexa incapaz de remontar o resultado.
-Fáleme de cando era nena.
-Gustábame moito xogar na rúa, como toda nena criada na aldea. Unha nena feliz cos seus amigos facendo as trasnadas típicas de pequena. Despois fun unha boa estudante, creo.
-Vén dunha familia musical...
-Si. Meu pai é músico e na casa respirábase ese ambiente. Comezou tocando o saxo e logo o contrabaixo nunha orquestra de baile. Chamábase Orquesta Madison, era do Porriño. Compatibilizaba a música con outro traballo. Nós eramos seis irmáns. Cinco mulleres e un home. Iso dá moito de si, xera moita complicidade.
-Pobre rapaz. Seguro que levaba sempre as de perder.
-Ha, ha. Un pouco, si. De pequeno queixábase moito diso. Eu empecei cantando enriba dunha mesa na taberna dos meus avós. Proxectos como o de María Fumasa ou Malvela, que é un grupo de mulleres no que está miña nai, saíron de aí. No lugar onde nacín seguimos producindo a partir dese embrión familiar.
-Supoño que chegar cunha canción, cun verso, ao corazón da xente ten que ser unha sensación... máxima.
-Iso é moito. Por iso paga a pena. Por moitas contrariedades que teña este oficio, que as ten. Eu creo que é o oficio máis bonito do mundo, cantar, compoñer. Pero saber que a túa canción ten algo que ver coa vida das persoas, que unha canción sexa unha referencia para algunha lembranza ou celebrar un momento... O poder da música é alucinante. Eu lémbrome dunha vez en Portugal, nunha proba de son (se algo quitaría deste traballo son as probas de son, pero hai que facelas), estaba unha muller alí coa súa filla. Ao acabar, veu saudarme e dixo que un disco meu a axudara moitísimo nun momento moi difícil da súa vida, cando estaba preñada e con moitos problemas coa súa parella. Eu pregunteille pola nena, que era moi pequena; que como se chamaba. E díxome: «Chámase Uxía». Emocionoume mogollón. Quere dicir que a túa música chega máis do que pensas.
-Imaxine que ten unha bala de prata. Unha canción capaz de cambiar maxicamente a unha persoa, facer bo a quen non é tan bo...
-Cantaríalla a Trump.
-Un concerto inesquecible.
-(Pensa un chisco) Cesaria Évora no Teatro Circo de Braga. Aquela señora cos pes descalzos, esa voz profunda... Impresionoume. Vin outros dela despois pero ese en particular gustoume moito.
-Cónteme unha manía.
-Non sei. Sería algo en relación cos obxectos aos que teño máis apego. Gústame tomar o té na mesma cunca, se podo, por exemplo. Antes dos concertos xúntome cos músicos para sentir a súa enerxía, a boa onda.
-¿Escribe?
-Gústame moito. É unha necesidade, unha catarse. É algo terapéutico.
-Vostede é de Mos. ¿De onde lle vén esta vinculación coa Illa?
-Na época de Nunca Máis, coñecín a moita xente de aquí. Xente interesante, respectuosa e defensora do seu. Un bo día atopei unha casiña e aquí estou. A xente de aquí transmite moita enerxía.
-Que tal na cociña?
-Gústame moito. Veño dunha familia de cociñeiras. Miña nai, a avoa Josefa, a tía Chola... Hai pratos que me saen mellor que outros, iso si.
-¿A súa especialidade?
-Ha, ha. Logo a miña familia me vacila moito, pero no Nadal fixen un bacallau ao lagareiro moi bo.
-¿Que é o que peor se lle dá?
-Non son moi boa nos traballos manuais. Non teño moito xeito para calcetar...
-Non a imaxino calcetando.
-Fíxeno no colexio, era unha bufanda e tiña tantos buratos que a profesora preguntoume se era unha bufanda de inverno ou de verán, ha, ha.
-¿De que se arrepinte?
-De non ter sido ás veces máis impetuosa. Ás veces hai que reflexionar, pero ás veces tamén hai que deixarse levar polos impulsos.
-Unha canción.
-Across the Universe, dos Beatles. Non, espera. Mellor Non, je ne regrette rien, de Edith Piaf.
-¿Que é o máis importante na vida?
-A amizade, o amor, os valores humanos. Por certo, ¿podo cambiar a canción?
-Claro
-Pois Bos amores, de Narf. ¿E o concerto?
-Tamén.
-Pois o último de Narf no Teatro Principal de Santiago. Foi o seu derradeiro alento.