—Bótalle a que che vaia pedindo, xa vas vendo…
Que é o que vou vendo? A min nunca me fala, levo tempo agardando, pero nin hai un ano, nin onte, nin antonte… Esas son lerias de maiores.
E así, farta xa de escoitar sempre o mesmo, decidiu un día coller o coche, poñer música e ir xunto á avoa. Sentouse no banco tras da cociña desde onde se vía a oliveira do tronco retorto e pediulle que iniciara o proceso da empanada. Mirou detidamente como acariñaba a fariña e como lle ía dando forma, facía un oco e engadía pouco a pouco auga morna. Precisaba aceite e colleu a lata que pedira por internet (disque era un aceite virxe extra que pedira a Córdoba, que lle daba un sabor apetitoso a todo o que preparaba). Botaba un chisquiño nun vaso cativo para incorporalo; tamén colleu coas súas mans gordechas o lévedo que mercara na panadaría da vila onde a atendía sempre a mesma cara amable que borboriñaba cos clientes (era difícil esquecer aquela voz) e engadiulle o viño branco que tiña nun recipiente de vidro verde.
Os dedos das mans empezaron o baile e a ela engaiolábaa. Para un lado, para outro, unha volta, outra máis. Non perdía detalle e ía tomando notas ata que chegou o momento de poñer a masa a repouso e cubrila cun pano.
A avoa Felisa foi ao caixón do moble de moitas lacenas e escolleu un de cadradiños brancos e azuis que lle contou que fixera cunha camisa do avó que xa non lle servía. Agora tiñan que agardar unha horiña e despois estendería a masa co rolo.
Pasaron varios anos.
Rufa (así se chamaba a neta de Felisa) estaba unha tarde rematando un traballo no ordenador cando lle entrou un wasap do seu fillo. Organizaban unha festa no piso duns amigos e el quería levar unhas empanadillas.
—Mamá, mándame un audio contándome a receita, por favor.
Rufa comezou transmitíndolle os pasos con voz agarimosa, contenta xa que lle gustaba pensar que o seu fillo prefería escoitala a ela antes que buscar a información.
Rematou aconsellándolle:
—Faina con moito cariño. E, en canto á fariña… xa vas vendo ti, a que che pida.
María Manuela López. Mestra. 52 anos. Melide.