A igrexa de San Vicente foi construída seguindo o modelo da de Cotobade
27 oct 2019 . Actualizado a las 05:00 h.A igrexa de San Vicente orixinariamente estaba situada na praia, a carón dun castro costeiro. Foi das primeiras igrexas galegas, edificada sobre, entre outros, un santuario previo onde apareceu unha lauda a Devero, deidade precristián. A capela, que o doutor Carro Otero datou entre os séculos V e VII sen consenso científico, permaneceu nese areeiro ata o XVIII; constan ataques piratas, alí ocorreu de todo e a poboación do castro fuxiu ao interior moito antes do traslado. Cansado dos arrasos e do abandono dos fregueses, o arcebispo Bartolomé Rajoy (1690-1772) accedeu á remoción do templo. Este persoeiro desempeñara cargos na Corte, onde fundou unha pioneira Congregación de Naturais e Orixinarios de Galicia; foi nomeado arcebispo polo Rei en 1751 e abordou a execución de grandes obras: desde o chamado, por el, Pazo de Raxoi, ou a fachada da Acibecharía da Catedral, ata o pazo de Lestrove e … a igrexa de San Vicente dos Groves. Tal prelado enviou a un seu mestre de paxes, Francisco Doldán e Posse, como párroco a San Vicente para acometer o desprazamento da igrexa. Teño dúbidas de se este clérigo enganaría ao arcebispo, porque traslado e reedificación, din os papeis, rematáronse en nove meses. Ese foi o segundo milagre, porque o primeiro ocorrera no medio dunha porfía entre curato e veciños, que querían a igrexa na Bodeira, en terreos do común. Polo día carretaban alí os perpiaños desde Adro Vello pero, milagrosamente, de noite tornaban ata o actual emprazamento, en dominios eclesiásticos. Para a obra contratouse a Antonio e Lourenzo Sarrapio, mestres canteiros de Santiago de Loureiro, Cotobade, terra de afamados canteiros. Os Sarrapio dirixiron a reconstrución e ampliación do templo, ao estilo barroco compostelán e armaron a fachada idéntica á da igrexa da súa propia parroquia. Segundo o Libro de Fábrica, que me facilitou Juan Ventura Martínez, o 3 de febreiro de 1771, poucos días despois do santo, para calcular ben o orto, abriuse a cimentación e o 23 de maio trasladouse o Santísimo e o crego Doldán oficiou a misa iniciática. Rematouse o 20 de outubro de 1771, cobrando os Sarrapio os vinte e tres mil reais de vellón axustados e cincocentos máis pola balconada da tribuna. No interior empregaron material procedente de Adro Vello, nas paredes exteriores pedra da xa daquela derruída Torre de Balea e nova cantería, así como na bóveda e na cúpula. Pero orientaron a igrexa ao revés, a pesar de que a vella estaba ao dereito: a nova foi coa fachada ao Leste e o presbiterio ao Poñente, coa pía bautismal (esa que alguén debería recuperar da salgadeira da Barcela) e o peto de ánimas ao luminoso Sur, cando terían que ir nas tebras do Norte e sen que se poida dicir que os mortos do cemiterio, non sendo curas, estean cos pés para a fachada, como se oíran misar. Estará dada volta porque o santuario e a Fonte do Santo curan endiañados, ou porque os Sarrapio o decidiron, ou vaite a saber. Veña, lector, e se investigamos?.