As valoracións negativas que se publican sen unha xustificación razoable, moitas veces dende o anonimato, destrúen e fan dano
03 ago 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Vivimos tempos de xuízo permanente. Puntúase todo: un prato, unha estadía, un paseo en barco. Invítasenos a deixar valoracións, a comentar publicamente ata a máis mínima interacción cun servizo. As plataformas preguntan que tal foi, se o recomendaríamos, cantas estrelas merece. As opinións, mesmo anónimas, adquiriron un poder real de influír. E cada vez con máis forza.
Quero determe aquí nas valoracións negativas que se publican sen unha xustificación razoable. Non porque estea en contra da crítica —ao contrario—, senón porque observo como, nalgúns casos, máis que mellorar, destrúe. Como profesional vencellado ao turismo desde hai anos, defendo que a crítica é útil cando nace do respecto e do desexo de mellora. Pero tamén penso que unha reseña negativa, sobre todo se é desproporcionada ou emitida desde o anonimato, pode facer máis dano do que pensamos.
No que atinxe ao lecer —hoteis, restaurantes, actividades turísticas—, teño unha norma sinxela: se algo me gusta, respaldo cunha valoración alta. Se non me convenceu, simplemente non volvo. Non deixo unha mala crítica. Non converto unha experiencia discreta nun xuízo público. Fágoo desde unha lóxica de equilibrio: no lecer non hai obrigas. Ninguén está forzado a consumir, nin cativo dunha única opción. Se algo non satisfai, sempre se pode elixir outra alternativa. Por iso, o castigo público —moitas veces dende a comodidade dunha pantalla— non sempre é proporcional ao feito.
Outra cousa son os servizos nos que hai pouca marxe de elección ou nos que se xogan cuestións de maior entidade. Nese contexto, a crítica pública pode cumprir unha función social clara: sinalar fallos que afectan a moita xente e esixir a súa corrección. Aí, a reclamación convértese nun exercicio de responsabilidade cidadá. Pero no mundo lúdico, no espazo máis leve e voluntario do consumo turístico, o dano dunha crítica feita sen reflexión pode ser moito maior ca importancia do motivo que a orixinou. Por iso, creo que paga a pena recuperar a idea de cauces internos eficaces, de sistemas reais de atención ao cliente onde unha queixa ou unha suxestión poida ser escoitada, tratada e mesmo agradecida. Moitas veces, esa vía privada logra máis que un comentario público. E deixa mellor sabor en ambas direccións.
Teño, iso si, pensamentos encontrados. Porque tamén vexo que as reseñas serven, ás veces, como saída emocional. Son unha vía —ás veces a única— para canalizar a frustración, a rabia ou a impotencia. E iso tamén é humano. Pero iso non quita que debamos aprender a usar mellor esa ferramenta. Saber cando é mellor falar, e cando é mellor calar.
O ideal sería que esta dinámica de xuízo constante viñese acompañada de mesura e pedagoxía. Que se nos ensinase a distinguir o enfado lexítimo da crítica impulsiva. Igual é moito pedir... pero valga esta reflexión, cando menos, para templar gaitas.
Non pretendo, con todo isto, dar leccións nin establecer normas que sexan válidas para todo o mundo. Cada quen debe seguir o seu propio impulso e actuar segundo lle dite a conciencia. Eu só comparto unha opción persoal, que non sempre será aplicable a outros casos nin contextos.
O que si me interesa poñer enriba da mesa é a voráxine automática na que estamos instalados: unha dinámica de xuízo constante, rápida, impulsiva, que hoxe se manifesta con claridade no turismo, pero que ten eco noutras moitas facetas da vida. Quizais sexa bo parar un intre, mirar como nos relacionamos co que consumimos, co que opinamos, e tamén co que provocamos nos demais. Porque ás veces, entre o dedo que sinala e o xesto que constrúe, vai todo un mundo. Porque non todo merece unha opinión.