Escopetas

AGUSTÍN AGRA

BARBANZA

A Casota do Páramo.
A Casota do Páramo. CEDIDA

Percorrido pola serra interrompido polo estrondo dun disparo

30 nov 2024 . Actualizado a las 05:00 h.

E así fixemos... Collemos os coches, subimos pola estrada que pasa a carón da Cova da Moura, continuamos ata o Iroite e, xa no alto, seguimos ata a Casota do Páramo. Eramos unha ducia pero pareciamos un cento. Os nenos, coa axitación dos seus anos, algareaban coma xatos. Os berros podían escoitarse dende o Enxa ata o cumio do Muralla, do Castelo de Vitres ata o monte dos Forcados. Unha vez aviados, botamos a andar camiño da Curota cos chans do Barbanza diante dos pés. A vacada remoía sobre as campas, poldros e cabalos corrían entre as xestas. Coma nos últimos dous mil anos, miserable o estado das arcas e das casotas, o das mámoas e o das antas. Daquela, na case soidade dos nosos pasos, o estrondo dun disparo estourou nas nosas orellas.

Nas haxiografías do defunto Francisco Fernando, herdeiro ao trono do extinto imperio austrohúngaro, gábanse a súa puntería e habelencias como gran cazador. Durante a súa vida matou, el só, trescentos mil animais; dous mil deles —aos que previamente os seus lacaios conduciron diante dos canos da escopeta— caeron no transcurso dunha única xornada. A Parca bulía detrás das feras.

A encarnizarse cun becho nun recinto ateigado de público, cun modus operandi digno de ser tratado por un psicoterapeuta, elevámolo á categoría de arte. A matar un animal dicímoslle deporte. Mais cando é el o que caza para alimentarse e sobrevivir, catalogámolo de asasino. Pois si, asasino hai moito, abofé!

Hai quen tirou unha foto cun abrigo do case extinto leopardo das neves sobre o lombo; quen pegou un tiro ao irmán maior e logo herdou un trono; quen acabou cun elefante malia fender unha cadeira no lance. Con todo, para levar a termo calquera destes mesteres, é preciso un requisito: ter unha arma na man.

Coellos e faisáns, paspallases criados en granxas e logo liberados para actuar como brancos dos seus habelenciosos verdugos. Cantas perdices teremos cruzado no monte sen o instinto preciso para fuxir do seu perseguidor? Velaí os trofeos cobrados a tiros cun argumento que resulta inapelable: disparamos por amor á natureza! Nin ética nin estética. A caza, un negocio con millóns de animais mortos cada ano. Unha falacia a súa regulación. Quizais me equivoque, vostedes dirán: a quen habería que empurrar cara á extinción é os escopeteiros, os seareiros das toradas, a ralea de espécimes relicta do paleolítico.

O disparo quedou atrás. Pasado o Curro das Canizadas atacounos a fame. Tras a sobremesa, os adultos cadramos a nosa conversa arredor dun chopo de licor café, as crianzas corricaron ao pé dun regato. Eles descubriron unha cobra de auga, nós o nacer do entusiasmo nas súas olladas. Botáronlle a man con delicadeza, como un de nós lles aprendeu, e gozaron co tacto da súa pel antes de devolvela á corrente. Aí o vento axitou a matogueira, un tordo buscou abrigo entre os toxos. A enchente do ballón correu polos regos. Dos macutos saíron as prendas de chuvia, o calzado de auga non silenciou as bocas dos cativos que brincaban nas pucharcas. Un cabalo rinchón algareou co seu reclamo dende os Forcados. Sobre os chans do Barbanza, sobre todos nós, o abeiro do ceo protector.