No corazón do inverno, os paxaros rebolen entre a follaxe
16 feb 2025 . Actualizado a las 05:00 h.inauguras febreiro camiñando polas aforas. Coma no mes que abriu o novo ano, continúan caendo espesas pingueiras do ceo. Nos días da nosa infancia celebrabamos o casamento dos paxaros na festividade da Candeloria. De adulto, comezaches a lembrar que nesa data nacera James Joyce, o día 2 do 1882. Durante un potente chuvasco, a auga provocouche unha pregunta: que rostros permanecen sempre ao noso lado, que caras retornan case sempre a nós? E respostas: os que garda a memoria na súa lacena. Explícaste: mais é unha memoria non física, que non fica varada, coma unha gamela vella, na praia da consciencia, senón daqueloutra que é unha cousa (talvez unha substancia?) que só se roza máis aló dos prados dos recordos, en territorios máis afastados destes nosos campos desprezados e esquecidos. Falamos entón de espazos sagrados, por onde vagan os máis lentos e atrasados deste mundo hiperacelerado e conectado. Despois disto, reinou un silencio de mármore, redondo.
A visibilidade xa escasea, vai anoitecendo lentamente. Agás as pólas das árbores, case nada se move. E só se oe o renxer das ramas dos carballos e castiñeiros cando se abrazan. Desde un alto vislumbras como as casas das aldeas lavan as súas caras no espello da ría, que olla tremente para as faldras dos montes que visten os piñeirais, as acacias e as mimosas, que xa amarelean. A mirada tropeza despois coa escuridade da montaña aló no fondo. No corazón do inverno, os paxaros rebolen entre a follaxe, alisada polos fortes ventos dos días pasados.
Na véspera dun nacemento, esperta un día dourado, con luz de ouro pobre. Soa a gravilla da calzada baixo os pausados pasos dalguén que non miras. Música ao lonxe. Sentas a escoitar. Rezas sen levantar os ollos do chan que che sostén. Sempre hai música na túa cabeza e tes a alma ateigada de cancións. Lembras? De pequeno, devecías por ser cantante de orquestra. E túa nai burlábase: que mal cantas meu fillo! Na adolescencia, mercaches unha guitarra. Unha guitarra co chumbo que che taponaba as orellas? Si. Formaches parte da rondalla do colexio, que preparaba Isaac, un formidable guitarrista e un paciente mestre. Nunca pasaches dos acordes. Hai ondas rompendo contra o malecón. O son das vagas do mar lambendo o lodo por debaixo da horta do señor cura: don Baldomar nos baldaquinos da memoria.
Onde foron as antigas gamelas? Cando eramos rapaces, descansaban co cu para arriba para pintalas, ou ficaban amarradas con un ou dous rixóns na mallante por debaixo das casas de María a Martela ou do señor Claudio. Rememóralas agora coa caída das intensas chuvascadas e os fortes ventos dos días pasados. Por aqueles afastados tempos da infancia, os homes das aldeas baixaban con baldes nas mans para achicarlles a auga que non cesaba de pingar do ceo.
Irrompe no escenario unha restra de tronos. Parecía que viñan do outro lado, desde o mar das Viriñas. E volves rezar moi devagar: Sonoro. Rogámosche que sexas clemente, non tanto connosco coma coas nosas modestas obras! Implorámosche que teñas piedade da pobreza e fraxilidade dos materiais cos que están feitas! Sonoro: pregámosche que bendigas as nosas ásperas terras! Fai que veña o bo tempo e que florezan as mimosas que anuncian que xa chegou a hora dos choqueiros! Deixa que regresen os susurros que nos visitan na alta noite, mais non permitas que perturben a ledicia do noso simple existir. Amén!
Óense vellas voces. Un can ládralle ao borboriñar do río. Na beira da canle descansas sobre unha laxe cuberta de mofo verdoso. Unha brisa saúda a enramada espida. A calma e o sosego da tarde animan o teu corazón. Polo ceo pasa unha nube á deriva. A súa sombra asusta unha bandada de corvos que peteira entre a herba da veiga de A Fiosa. E contemplas como levantan o voo. Vanse cara ao oeste, como tamén se vai pouco a pouco, case sen percibila, a luz do día.