Volutas de branco vapor no frío aire da mañá. Arranca o día cun sorriso e un bico nos beizos do cristal da xanela, onde garabateo o teu nome, meu amor. Polo leste divísase un día gris escuro. Desde a fiestra, cando eramos rapaces, mirabamos como o mar escribía na mallante de Agañán os alcumes dos náufragos. Escribíaos cando a marea estaba baixa, e cando esta subía, agardaba que descendera para volver gravalos na area. Facíao coa boca e sen présa, sosegadamente baixo a luz preguiceira do mediodía ou na hora nocturna das princesas namoradas nas noites de lúa.
Esvaran as pingueiras polas fiestras da infancia. Recitas a soas: «Chuvia. Doce e suave chuvia. Apacible, templada e irritante choiva. Poderosa auga feita rocha, fonte que alimentabas o noso sangue cando a sede e a sequía nos queimaban as gorxas na estación estival». Isto tiña coma escenario a praia do Bodión, aberto espazo onde se acubillaban gamelas, dornas, racús e barcos… Agora, aló flotan o silencio e a soidade, bailan ao son das ondas. Arestora as naves fican ancoradas no mar dos recordos, nos desmemoriados golfos dos afogados nas augas dos argazos. Salgados espazos onde as estrelas parecen as escamas relucentes dos pións, xoubas ou tranchos, peixes que, naqueles tempos infantís, brincaban nas tixolas cando nosas nais os puñan a fritir cunha pouca graxa de porco.
Escura xornada de choiva. Tristeza. As compactas nubes agochan os astros do firmamento. Nos apagados ollos do noso pequeno Xoanciño dúas bagullas relocen coma se fosen estrelas xogando nas súas coloradas meixelas pola febre. Iluminan o río da dourada inocencia. Brillan coma o amarelo das mimosas nas horas do mediodía de febreiro.
Na hora do Ánxelus susurra unha melancólica voz. Estamos na fronteira, no limiar onde habitan todos os mariñeiros afogados por non saber nadar. Cordas tensadas, harmónicas, de guitarra soan entre os bieiteiros na beira dos regatos das aldeas. Afiadas cordas de bandurras chégannos aos oídos entre contrabaixos coma lóstregos na ladeira norte da serra. Galopan cabalos cos ollos ardendo entre baixos de lixa e tronos que escachan o chan. Fenden a herba recentemente agromada. E pensas mirando cara á terra: as bestas que acaban de cruzar os pasteiros coas crinas ao vento saben da herba o que nós, que tanto presumimos dos nosos altos coñecementos, nin nos atrevemos a escudriñar, aínda que levamos unha vida enteira vendo como medra nos vales ou nas faldras e nos lombos da montaña.
De súpeto, lembras os versos que fai pouco liches do poeta Maichael Krüger (Alemaña, 1942), e que veñen ao conto e rezan deste xeito: «Si uno, tumbado, observa la hierba/ largo tiempo, pierde su extrañeza. /Lo mismo vale para los botones de oro, /y para los saúcos y los avellanos, /pero sobre todo para la hierba. /Bastante sabemos del mundo, /del amor, de la vergüenza, del orden /del reloj y de todos los pasados. /Sabemos demasiado, /de la hierba, en cambio, /casi nada. /Los escarabajos todos, /con sus caparazones barnizados de negro, /dedican sus mudas geórgicas, /a la bondadosa hierba impasible /que, valerosa y con fuerza, abraza el mundo».
Caes despois nunha especie de adormecemento, de ensonación, ese territorio onde a fantasía do neno xoga coa actualidade e a realidade do adulto, e máis tarde chégache ata as orellas un murmurio que che arrola e logo oes una voz lenta, moi lenta que vén coma das entrañas, dicindo: «La guerra no ennoblece a los hombres, corrompe su espíritu. Los convierte en bestias. Ninguna guerra podrá jamás apagar la llama del amor» (La delgada línea roja, película de Terence Malick). E un pouco antes da luz do amencer soltouche isto: «Coma unha ascua apartada da fogueira, todos buscamos sobrevivir, “salvarnos”, redimirnos, por nós mesmos. Cada un debe coller o temón do seu barco e levalo até un porto de abrigo, se o atopa».