A institución estrea «Irmás na Fala», 90 minutos de cine documental en catro capítulos sobre as «obreiras invisibilizadas» que abriron camiños de futuro
08 nov 2023 . Actualizado a las 16:27 h.A Real Academia Galega estreou o primeiro capítulo da serie web que produce, Irmás na Fala, que rescata as mulleres esquecidas —«obreiras invisibilizadas»— que traballaron canda o colectivo Irmandades da Fala. Co apoio económico do Concello da Coruña, a institución trata de contribuír ao coñecemento e recoñecemento de mulleres que abriron pioneiramente camiños de futuro para todas. A entrega inaugural emitiuse este martes ás 21.00 horas na páxina academia.gal e en YouTube. Cada martes, ata o vindeiro 28 de novembro, se presentará un novo episodio. A serie poderá verse, ademais, en Nós TV e Movistar Plus.
O 18 de maio de 1916 celebrouse no local que daquela ocupaba a Real Academia Galega, na coruñesa rúa Rego da Auga, a primeira xuntanza das Irmandades da Fala. Nacía así un movemento chave que abriría un novo tempo para a defensa da lingua e de Galicia como suxeito político, e que integraban agrupacións locais espalladas por todo o país que chegaron a ter ao redor de setecentas persoas afiliadas.
As escasas fotos dos encontros amosan practicamente só facianas masculinas, e naquela xuntanza fundacional estivo unha única muller, Micaela Chao Maciñeira. Pero nas súas filas houbo moitas outras. Elas participaban nos debates políticos e loitaban polos seus dereitos como cidadás, cando aínda nin se recoñecera o voto feminino.
Margarita Ledo
A secretaria da RAG, Margarita Ledo, presentou esta proposta de cinema documental realizada por Nós TV canda a guionista, Ana Viqueira; a poeta Rosalía Fernández Rial, condutora dos catro capítulos; e o edil Gonzalo Castro. A RAG, explicou, «busca un xiro discursivo na xenealoxía do galeguismo e do nacionalismo, dende o albor da modernidade, coa visibilización da igualdade de xénero como constitutiva da nación, e facémolo singularizando determinadas mulleres que destacaron en eidos tan significativos como a independencia económica e o mecenado, o corpo, a educación ou a acción pública», subliñou.
A narración enlíñase coas biografías de Micaela Chao Maciñeira, a «irmá pioneira»; a modista María Miramontes, mecenas de proxectos como as Escolas de Insiño Galego; a mestra Elvira Bao, seguramente a primeira irmá que pronunciou mitins; Amparo López Jeán, presidenta da Agrupación Republicana Feminina da Coruña; e a nadadora Emilia Docet, a chamada Miss España galeguista, participante no Mitin das Arengas da praza da Quintana canda figuras como Castelao ou Otero Pedrayo.