Non mancarse baixo o sol

Diego Ameixeiras

FUGAS

A obra «Hello my name is Fred» (David Lynch, 2013).
A obra «Hello my name is Fred» (David Lynch, 2013).

31 ene 2025 . Actualizado a las 05:00 h.

Os vellos do meu barrio, sentados ao axexo, insistíannos: «O importante é non mancarse». Unha filosofía de urxencia coa que enfrontarse ao mundo. Botabámonos á rúa para enredar polas esquinas, sendo nenos, e o fundamental era non saír ferido da operación. Iso nos indicaban as autoridades: nin facerse dano nin inflixilo. A gran consigna nos días azuis da infancia. O mellor salvoconduto para sermos libres. Todo o que hoxe está nas antípodas da reacción trumpista, en conivencia cun inquietante comando de oligarcas tecnolóxicos: provocar caos, estender mentiras, aplicar sufrimento a discreción. Morreu David Lynch e o actor Kyle MacLachlan, gran amigo, escribiulle unhas liñas emocionadas en The New York Times: «Sentíase atraído polo misterio porque o entendía coma un diálogo: unha colisión de diferenzas, interpretacións e perspectivas». Prendo a televisión á hora dos informativos e bato cunha dolorosa desaparición da cordialidade na conversa pública. Nin rastro. Só toneladas de intransixencia. Voceiros perversos. Choques dialécticos sen misterio lynchiano. Discursos avinagrados, desexos incontrolables de lesionar, vontade de trituración e esmagamento. Malismo de primeiro nivel, seguindo o termo popularizado por Mauro Entrialgo. Para poñerme a salvo dos últimos tiroteos, deume por peteirar sen rumbo na vigorosa inmortalidade de Endymion, o poema narrativo de John Keats que moito reverenciaba Julio Cortázar. O seu inicio, un manifesto de elocuencia imbatible, contrario aos aterradores curtocircuítos desta época, quizais sexa un dos versos máis citados de todos os tempos: «Unha cousa fermosa é unha ledicia sempre». Sospeito que aqueles vellos queridos do meu barrio non tiñan por costume ler os románticos ingleses. Preferían tratar cos ásperos vaqueiros de Marcial Lafuente Estefanía e Silver Kane, outras compañías fabulosas á hora da sesta. Pero creo que cando teimaban na mensaxe de non facerse dano, aconchegados coma budas nas portas das casas, vixiando o xogo dos netos, remitían pola calada á coñecida declaración de John Keats. Cumpría evitar lesións para festexar da mañá á noite os asaltos da beleza, máis recoñecible nas distancias curtas. Militar nas profundidades do presente. Deixarse conducir por algún misterio. Repudiar o ruído de sabres. Nunca mancarse baixo o sol, como condición previa de veciñanza, para sentirse coma reis nunha cesta.