A revista da que Manuel María estaría orgulloso: lucense, plural e con apoio

Uxía Carrera Fernández
UXÍA CARRERA LUGO / LA VOZ

LUGO

Toño Núñez na casa museo de Manuel María, en Outeiro de Rei, co número 22 de Xistral
Toño Núñez na casa museo de Manuel María, en Outeiro de Rei, co número 22 de Xistral Óscar Cela

O naviego Toño Nuñez estivo á fronte da publicación por segundo ano consecutivo

27 nov 2020 . Actualizado a las 12:54 h.

Xistral comezou como unha «arroutada de mozos» dun Manuel María dos anos 50 e agora é un legado de referencia para a poesía galega. Algo semellante é a evolución da andanza de Toño Núñez, un profesor xubilado oriúndo de Navia de Suarna. Aínda que afirma que a poesía é parte del, comezou a publicar os seus poemas «bastante tarde». Un dos primeiros espazos nos que escribiu foi Xistral, no número 7; e agora, leva dous anos coordinando a revista que admiraba de mozo. Publicar en Xistral «foi un gran logro» e pasar á fronte dela, unha proposta pola que está «moi agradecido» ao anterior coordinador, Camilo Gómez.

O último número, o 22, componse de 150 poemas de 77 autores galegos. Tras esta segunda experiencia, Toño afirma que o proceso de elaboración é traballoso, cunha dedicación de meses —aínda que non exclusiva—, pero moi enriquecedor. O elevado número de colaboradores débese a que a escolla deles «é mínima». «Esa era a filosofía de Camilo e eu, por suposto, mantéñoa», sentencia Núñez.

«O fin da revista é manter viva a poesía, achegala ao pobo e darlle voz»

Filtrar aos colaboradores só é unha opción de futuro no caso de que a participación siga medrando ao ritmo actual. Mentres tanto, en Xistral serán benvidos calquera número e tipo de poetas, sempre que escriba en galego, porque a pluralidade é o maior espírito da publicación. «Pluralidade de estilos, temáticas ou escolla lingüística do galego», amplía Núñez. A coordinación da revista busca tanto grandes poetas consagrados da literatura contemporánea galega como autores emerxentes de calquera idade. «O fin da revista é manter viva a poesía, achegala ao pobo e darlle voz».

«Manuel María asumiría a co-coordinación xunto con Toño sen pensalo»

Esta foi a premisa base que motivou a Manuel María a querer crear Xistral: «Un lugar sen censura, que respectase escrupulosamente a liberdade dos poetas e a súa ortografía», inspirado polo momento que vivía. A revista aínda conserva moito do poeta lucense; comezando polo coordinador. «Manuel María dicía que era poeta con algo de labrego e eu recoñézome e identifícome plenamente con esa definición, pois tamén me declaro labrego da palabra», constata Núñez. A relación do coordinador con Manuel María é de lector, admirador e, tamén, imitador, e por iso lle parece «pretensioso» considerarse parte do seu legado. Polo que prefire destacar o traballo feito durante case 20 anos por Camilo Gómez. Este outro lucense opina que a revista actual coordinada polo seu compañeiro é exactamente o que Manuel María quixera que fose. «Asumiría a co-coordinación xunto con Toño sen pensalo».

A voz poética de Lugo

Aínda que a proxección e influencia da revista é toda Galicia e participen nela autores de toda a comunidade, a súa personalidade é lucense. «A maior parte dos poemas que se poden ler neste e nos anteriores números están inspirados en persoas, en feitos ou en realidades da nosa provincia». Por esta carga lucense, o Concello de Lugo financia e edita esta publicación. «Penso que Manuel María estaría encantado de ver como distintos grupos políticos apostaron polo proxecto e lle deron continuidade porque é máis cuestión de vontade ca de presuposto», opina satisfeito Toño Núñez.

A historia

Manuel María e o seu amigo Manuel Antonio Sopena crearon a revista poética Xistral no 1949, pero só se publican dous números por problemas económicos. No 2000, o profesor do IES Lucus Augusti e amigo do poeta chairego, Camilo Gómez Torres, refundiu o proxecto. Coordinou a publicación dende o número 3 ao 20.