Cita a ciegas de dos diputados en las antípodas

María Hermida
maría hermida PONTEVEDRA / LA VOZ

CERDEDO-COTOBADE

Ramón Leiro

Jorge Cubela, del PP, llevaba pañales cuando César Mosquera, del BNG, entró en la Diputación. Ahora comparten escaño. ¿Les separan más los 35 años que se llevan o sus ideas políticas?

02 jul 2023 . Actualizado a las 05:00 h.

Quienes conocen de cerca a César Mosquera (Valga, 1954), vicepresidente en funciones de la Diputación, futuro diputado en la oposición, peso pesado del BNG y exponente de una de las últimas generaciones que se llevaron porrazos de los grises en los años universitarios, y a Jorge Cubela (Cotobade, 1989), estudiante de Derecho en Compostela y en una época en la que los chavales gallegos conocían Europa gracias a los Erasmus, alcalde más joven de España en su momento y ahora coleccionista de mayorías absolutas para el PP, seguramente estén de acuerdo en que sentarlos a debatir sin tener ni idea de qué van a hablar es, como mínimo, un buen experimento. Se llevan 35 años. Cuando Mosquera fue diputado por primera vez, Cubela todavía llevaba pañales. Por ahí empezamos. ¿Les separan más las ideas o la edad? «As ideas,», dicen ambos. Veremos.

Tras tomar asiento y pedir el uno (Cubela) una Coca-Cola y el otro (Mosquera) un agua con gas, comienza la cita a ciegas. Viajamos al pasado para entender el presente. Los dos fueron niños de aldea, pero Mosquera se parece más al Balbino de Neira Vilas y Cubela a los rapaces de hoy en día de la Galicia rural. César, que lleva su nombre por un abuelo emigrado al que nunca conoció, recuerda ir a la leira tras el colegio, incluso faltar a clase «porque había que ir ao millo». Habla de que iba descalzo en verano y con zuecos en invierno. Jorge tiene en la memoria cómo él y sus tres hermanos ayudaban a su madre en la tienda o iban a recoger terneros por las casas con su padre, que es carnicero. Pero reconoce que la mayoría de sus tardes eran jugando: «En San Xurxo de Sacos ou en Carballedo, o que faciamos era xogar ao fútbol. Eramos tan felices na aldea...».

Colegio de curas e instituto

A Mosquera, con diez años, lo mandaron al Sagrado Corazón, a Pontevedra y a un colegio religioso —«porque era o que daquela saía máis barato», explica—, para que pudiese seguir estudiando. Jorge, algo más tarde, se vino a uno de los institutos públicos de A Xunqueira. Los dos reconocen que en ambos prendió muy pronto el interés por la política. «A min a parte da Igrexa que tiña fins sociais, que buscaba axudar, chamoume a atención. E ademais, quizais non tanto cando vin a Pontevedra, senón xa na facultade, en Santiago, sentín e sufrín moito o choque que era daquela ser un rapaz de aldea nun sitio no que te miraban con certa... en fin, por riba. Iso influíume seguro nas miñas ideas nacionalistas e de esquerdas. E así funme achegando ao PSG, ao Partido Socialista de Galicia», señala César. «Eu creo que a min me influíron moito os profesores do instituto. Comecei a ler moito de política con once anos xa, alucinei coa figura de Suárez e aos 16 anos fun eu mesmo á sede do PP a afiliarme. Tiven moi claro dende novo que, dende logo, non era de esquerdas», explica Cubela.

A César, como él mismo dice, le tocó «picar moita pedra» antes de entrar como concejal del gobierno en Pontevedra y como diputado. A Cubela le pasó todo lo contrario: fue directo al sillón del alcalde. Mosquera aprovecha el dato para meter baza y lanzar una pulla en relación con quienes triunfan jóvenes en el PP: «Home, con esa maquinaria calquera fai avións». Cubela replica: «Tívenlle que gañar a un alcalde socialista consolidado». «Estaba desconsolidándose», replica el otro. Y hay que cortarlos para salir del bucle. A estas alturas queda claro que en pocas cosas están de acuerdo. Pero, ojo. Coinciden en el tono cordial. Nadie levanta la voz. Nadie insulta.

Saltamos en el tiempo. Viajamos a los últimos cuatro años. César fue vicepresidente de la Diputación. Y Jorge el portavoz del PP. ¿Cómo se vieron? Cubela dice que contesta él primero: «Dende a discrepancia que podo ter coa súa ideoloxía, creo que César foi un vicepresidente dialogante e recoñezo a súa labor nestes anos. Sorpréndeme, iso si, que alguén que estivo no seu posto faga un ataque tan vehemente contra as deputacións. É algo que me custa entender». Mosquera no se resiste a contestarle: «Vamos ver, Jorge, por moito que unha cousa estea mal, terémola que seguir xestionando ben ata que a cambiemos», le dice. Luego valora cómo vio a Cubela: «Creo que o fixo moi dignamente. Non tiña experiencia na oposición e estaba nunha posición extremadamente difícil polos ditames do seu partido. E, aínda así, saíu dignamente do paso». Cubela, por supuesto, también quiere réplica: «A min o meu partido nunca me impuxo nada», matiza.

Vamos al futuro. Las tornas cambiaron. César pasa ahora a la oposición y Cubela al gobierno. El viejo diputado se ríe: «Venvos o difícil, e xa vos digo eu que cos vosos alcaldes teredes choio», le espeta. Cubela pregunta con retranca: «¿E logo foiche difícil tratar cos alcaldes do BNG?». La respuesta fulmina: «Pois si. Aos alcaldes pásavos que se vós levades cinco mil e o do lado 4.800 todo vai ben. Pero se vós levades 10.000 e o do lado 10.001 entón hai pelexa. Eu por aí non paso».

El debate está al rojo. Pero César tiene que ir a cocinar y Cubela llega tarde a una comida. La periodista dice ¡chin pum! y ambos reaccionan. Jorge hunde rápido la cabeza en el móvil y le dice a Mosquera que le invite, que solo lleva la tarjeta. César asiente y enciende un pitillo rubio. Quizás todos somos hijos de un tiempo.

¿Primeiro emprego?

1 Todo o mundo o sabe: alcalde de Cotobade cando era un estudante.

2 Nunha ferraxería aos doce anos e despois de profesor particular.

¿Son austeros?

1 Totalmente. Nin me gustan os coches nin os luxos. O único que me gusta é viaxar, que o fago unha semana ao ano.

2 Non hai dúbida de que si. Totalmente austero.

¿Cal é o primeiro problema de Galicia?

1 Cando entrei de alcalde no 2011 a xente viña tanto a pedir emprego como servizos. Iso xa non o vexo. Hai cousas mellorables, pero non é o daquel entón.

2O inverno demográfico que temos. Sen xente, Galicia non ten futuro.

¿Un referente político?

1 Adolfo Suárez y Winston Churchill.

2

Nelson Mandela.

¿Teñen hipoteca?

1 Vivo nunha casa dos meus pais, non tiven.

2 Tiven hipoteca, pero xa a liquidei.

¿Teñen plan de pensións contratados?

1Si. Fíxeno, esencialmente, porque desgravaba.

2Non, eu non teño plan de pensións.

¿Pagaron o seu primeiro coche ou mercóullelo a familia?

1 Eu primeiro andei nun Meriva que compraron meus pais para toda a familia. E despois merquei o meu, e financieino.

2 Merqueino eu e o recordo que teño é que non o cheguei a financiar.

¿Que libro recomendan?

1A triloxía de José María Gironella sobre a República, a Guerra Civil e o franquismo.

2 Depende para que e para quen. Pero quedo con Sempre en Galiza.