En sus 75 trabajos sobre la emigración de la comarca al continente americano incluye 13 estudios sobre emigrantes focenses como el que construyó el reloj más antiguo de A Mariña
13 ago 2025 . Actualizado a las 20:13 h.Martín Fernández Vizoso, natural de Cangas en Foz, lleva años dedicando páginas a contar la historia de la diáspora mariñana, especialmente en Sudamérica. Un trabajo compilado en un nuevo libro, en su tercera entrega, llamado Memoria de mariñáns que está en gira de presentación por la comarca de A Mariña, después de un acto que hubo en Ribadeo hace unos días. Ahora toca en Foz, no solo para dar a conocer sus 75 trabajos sobre la emigración de A Mariña en el continente americano, en este caso en concreto sobre emigrantes focenses en Argentina, Cuba o Filipinas, sino también para hablar de otro aspecto analizado por el periodista mariñano, como es la masonería en la comarca. La presentación será este jueves 14, a las 20.30 horas en el Cenima, organizada por la Asociación Cultural A Pomba do Arco.
Destacan desde el colectivo que «a práctica totalidade dos concellos da comarca da Mariña están presentes na investigación de Fernández Vizoso. Na mesma, aparecen recollidos 13 estudos referidos so municipio de Foz, onde nos achega historias de emigrantes, como de Eleuterio Cao Freire, empregado nas obras do canal de Panamá e que á súa morte legou unha fortuna á súa familia focega, ou da familia Lourido, emigrada en Porto Rico e da que fixo parte o poeta do Rexurdimento galego, Francisco Lourido».
«O traballo de Fernández Vizoso _añaden_ é máis cunha historia da emigración mariñá. Así, no caso focego ,achega a historia de Francisco Martínez, que en 1745 construíu na localidade o reloxo máis antigo da Mariña, do grupo esperantista, que funcionou nos primeiros anos do século XX ligado a escritores como Antón Vilar Ponte, Antonio Noriega Varela ou Camilo Cela, de persoas como Eliseo Martínez ou do condado de Fontao».
Fernández Vizoso hace también un repaso por las fortunas procedentes «do tráfico de emigrantes, moitos dos cales chegaron a América de xeito ilegal», comenta Marcelino V. Cageao, presidente de A Pomba do Arco. Así, cita por ejemplo, a Narciso Obanza, que «foi un dos mariñaos que fixo fortuna co tráfico de inmigrantes, fundando ao seu retorno de Cuba en 1850 a famosa Banca Obanza. Unha caso análogo foi en Viveiro o de Ramón López e de Benigno López, propietario da coñecida popularmente como o Banco de don Benigno ou en Ribadeo da familia Casas, cuxa relación co tráfico irregular de inmigrantes era denunciado a tempo real a mediados do século XIX».
Con respecto a la masonería, el autor «achegarase ás loxias masónicas que operaron desde finais do século XIX en Ribadeo, Mondoñedo, Viveiro e Vicedo», indica. «As mesmas xogaron un papel importante ocupando os seus membros importantes responsabilidades políticas e padecendo a represión após o golpe de estado franquista de xullo de 1936», finaliza.