En curtos períodos de tempo, emiten chíos renxentes e pitidos estridentes
28 sep 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Coma se fósemos cachorros asilvestrados, nerviosos, audaces e inocentes á vez, penetrabamos nos densos, altos, dun verde intenso, milleirais, cando xa sabiamos que quedabamos fóra do encadre das olladas dos nosos pais, avós ou irmáns maiores. Despois baixabamos amodiño por entre os pés de millo até desembocar en Xión. Logo atravesabamos a estrada ata a rampla de pedra dos Figueira. Agochabámonos detrás desta punta onde os barcos só podían atracar coa marea chea. Se o mar estaba abaixo, tombabámonos a tomar o sol nunha cala pequecha que aló había. Se estaba a marea alta, nadabamos entre os rochedos anteriores, que estaban e aínda están, da area de Agañán, onde se erguía un farallón que xa consumiu o salitre, a erosión do aire e o paso do tempo. Aló, preto do territorio dos temidos queimacasas, sentiámonos fóra do alcance dos prismáticos que nos axexaban desde as afastadas fiestras abertas das nosas casas.
Memoria viva do recente verán. Fumean inclusive as ascuas dos seus carozos na nosa memoria. Estamos en setembro. No seu portal arden mal as vidras das viñas e as follas dos recordos. Aínda están demasiado verdes. Nas últimas horas do día, ouvimos como bole a vida do río. Agosto agoniza no medio da húmida romaría de San Ramón de Bealo. Nas torres-campanario da ermida, o reino onde mora o santo, dormen pola noite cos ollos pechados as brancas curuxas, que, ademais, en curtos períodos de tempo, emiten chíos renxentes e pitidos estridentes. Elas están permanentemente atentas a todo o que se move na escuridade, especialmente nas horas da madrugada. Temen que neses instantes algún veciño ou veciña enfurruñada polo estrondo dos seus ruídos, gabee até o balcón da fachada do templo e se poña a tocar a campá. O son do metal, é ben sabido, enxordece estas aves nocturnas que, así e todo, ven en plena escuridade.
Neste senso, parece pertinente dicir que, de todos os seres que pululan polo interior do espazo sagrado da igrexa, os únicos que aplauden ás curuxas son os ratos. Cando tanxen as campás, estes roedores taponan con cera das candeas as orellas para que os seus tímpanos non sufran. Pero o ente máis libre e soberano da capela é o vento, que vai ou vén cando lle peta. Se sopra do sur trae boas temperaturas, humidade, choiva ou brétema, pero se vén o aire solitario do norte, acompáñoo o frío, a xeada e o sol. O fillo de Eolo entra e sae estean abertas ou pechadas as portas e fiestras. Cóase polas fendeduras da madeira ou polas brechas do edificio.
Cando os seus zunidos afiados coma bisturís de hospital, e o seu fungar entre as tellas do teito de dúas augas, foxen polas minúsculas fendas e buratos, baixan desde a sacristía da parte traseira da ermida ata entrar na canle do río, por onde a corrente os arrastra máis aló da Ponte Beluso até deixalos nadando no mar de Arousa, manso coma un vello can de palleiro, ao modo do dicir do noso escritor mindoniense Álvaro Cunqueiro.
Compañeiros! Unha cousa que me chamou poderosamente a atención cando visitamos a igrexa de San Ramón, foi que, se mal non lembramos, é a única na nosa contorna que conta, aínda que sexa mínimo, cun pequecho parque infantil nas súas inmediacións ou arredores. E isto é así porque está ubicado no patio dunha das escolas unitarias da parroquia de San Pedro de Bealo. Pensamos que de non ser por este motivo, posiblemente non se atoparía naquel lugar. A nosa teoría sobre esta cuestión é esta: que non existan recintos recreativos para os rapaces e rapazas escolares, ou non, nas cercanías das demais igrexas, é sinxelamente por causa de que nós, xa hai moitos anos, deixamos de crer en Deus, e mesmo é factible que xa haxa séculos que non temos fe na existencia dun Deus-Neno, daquel que veu ao mundo para redimirnos dos nosos pecados, talvez xa demasiado horrorosos, monstrosos, consonte cos masacres que estamos vendo e vivindo nos nosos tempos, sen nos inmutar.