Fátima Cachafeiro: «O turismo de calidade é aquel que valora o sitio no que está»

David Cofán Mazás
David Cofán A ESTRADA / LA VOZ

DEZA

MARCOS CREO

Destaca el papel de los procesos participativos para el desarrollo del sector

18 ago 2024 . Actualizado a las 05:00 h.

El turismo es una pieza fundamental de nuestra economía. Profesionales como Fátima Cachafeiro (Forcarei, 1984) trabajan en el desarrollo de este sector, plasmando estrategias para sacar el máximo partido de forma responsable y que repercuta de manera positiva en el territorio. El turismo no es un tótem inamovible de sol, playa y chiringuito, sino una actividad que se puede expandir durante todo el año y de la que hacer partícipe a toda la comunidad. «O turismo é fundamentalmente unha rama económica dun territorio. Creo que esa versión de descanso, máis romántica, faise cando se viaxa. Pero cando se planifica hai que pensar nesa parte económica», explica.

Fátima, directora de la consultora Avivae Soluciones Estratégicas, es la responsable desde hace cuatro años de la Mancomunidade Barbanza Arousa. Un currículo impecable que comenzó a orientarse hacia este sector muy pronto, cuando con 19 años trabajó como camarera en el campamento de Pontemaril. «Sempre me gustou tratar co público, pero aí foi onde o descubrín por primeira vez de xeito profesional. Coa parte da atención ao público vin a planificación do campamento por dentro e funme interesando por ese mundo da empresa destinada ao turismo», recuerda.

Aunque de pequeña quería ser actriz o bailarina, acabó estudiando Turismo en la Universidade de Vigo. Después hizo el máster de Dirección y Planificación Turística, completando su formación con el grado una vez entró el plan Bolonia. Sus primeros pinitos en el sector tuvieron lugar también cerca de casa, atendiendo las oficina de turismo de Soutelo de Montes y del monasterio de Aciveiro. «Empezaba a haber daquela un fluxo continuo de visitantes porque empezábanse a levar as visitas guiadas e era algo que atraía moito», asegura.

La unión hace la fuerza

Cuando llegó el turno de embarcarse en la aventura de la Mancomunidade Barbanza Arousa no le tembló el pulso. Defiende la importancia de mancomunarse para el desarrollo turístico y económico de un territorio, así como el valor del trabajo en equipo a través de los procesos participativos.

«No eido turístico é básico, porque é moi complicado posicionarse dende un só concello. O máis sinxelo é formar un territorio con recursos e estratexias comúns», explica Fátima. «Ademais, son fundamentais á hora de xestionalas os procesos participativos con residentes, empresas, asociacións ou outras actividades que a priori non son turísticas, pero poden ser complementarias como as adegas», señala. En este sentido, pone como ejemplo las posibilidades para el sector turístico del sector primario en Deza-Tabeirós.

«Debería haber unha alianza a través dun organismo para xestionar o turismo e que sexa supramunicipal. Dende fai uns anos o que se rexistra moito é a busca de experiencias diferenciadoras. Nesa zona o sector agrogandeiro ten unha potencialidade enorme. Se facemos unha enquisa aos visitantes sobre cantos estarían dispostos a ter unha experiencia nunha granxa ou nunha fábrica de queixos, a maioría quererían», explica.

«A miña filosofía en calquera proxecto basease nestes procesos e iso ven por criarme onde me criei, en Presqueiras. Porque realmente dende pequena vivín ese traballo en equipo entre os veciños. É unha xestión de recursos para chegar aos obxectivos que xa lles gustaría a moitos project manager», apunta entre risas. «É algo que sempre existiu, pero non se lle poñía nome. Agora chámaselle gobernanza, xestión de grupos de interese... pero todo ben de aí. Esa base que recibín en Presqueiras é o que me axuda no día a día», afirma.

Responsabilidad

Pese a su importancia intersectorial, el comportamiento incívico de algunos visitantes y la proliferación de viviendas turísticas está generando cierta turismofobia en los lugares más visitados. Para evitar caer en esa hostilidad hacia el turismo, comenta que «hai que traballar no segmento de mercado que atrae ao propio destino. Traer a ese turista que valora o territorio no que está e que o queira coidar». Además, asegura que «a turismofobia prodúcese polas grandes aglomeracións en determinadas épocas do ano, para evitalo pódese alongar a tempada con actividades que atraen a turistas que viaxan durante todo o ano».

«Estamos intentando promover que o turismo sexa os 365 días do ano. O turismo de calidade é aquel que valora o sitio no que está, por enriba da rendibilidade. De nada nos serviría ter grandes rendibilidades se non hai coidado do propio territorio», enfatiza.