Francisco Narla: «Quería facer unha historia ao estilo de Hollywood, pero saíu unha novela de fantasía sobre lendas galegas, á imaxe do que fixo Tolkien coas nórdicas»
LUGO
O escritor de Lugo presentou o seu novo libro, «Ze. Hielo y viento», que salta do xénero histórico ao da fantasía, inspirándose nas lendas e no traballo dos mariñeiros galegos no Gran Sol: «Pretende ser unha homenaxe á cultura e tradición mariñeiras»
04 nov 2025 . Actualizado a las 12:16 h.O gran mestre da novela histórica Francisco Narla (Lugo, 1978) cambia de rexistro na súa última obra, Ze. Hielo y viento (Grijalbo, 2025), e mergúllase no universo da fantasía inspirándose nas lendas mariñeiras galegas e no traballo que fan no Gran Sol os pescadores de Galicia. Piloto aéreo e escritor cun enorme éxito de crítica e de vendas, Narla traslada ao lector a Dhumbría, un lugar remoto e escuro, rodeado de mar, ao que volve Ze, un humilde pescador que retorna das Montañas Azuis para vingar a morte da súa amada. Esta épica historia de aventuras, de lendas dos mariñeiros do norte e de amor, xa está á venda. O autor estivo hai uns días no Vello Cárcere de Lugo para presentala.
—Desta volta, deixa o xénero histórico...
—En Los lobos del centeno xa aparecen parte das nosas lendas, como a da Santa Compaña... E creo que era un camiño polo que tiña que volver nalgún momento, foi inevitable. A miña idea inicial era falar sobre os nosos mariñeiros no Gran Sol, algo que me impacta moito. Eu descoñecía este tema, pero o meu querido amigo Santi Almuiña, chef do restaurante Colón, que foi cociñeiro en barcos do Gran Sol, contoume moitas cousas nestas sobremesas despois de longas ceas, e descubrín con abraio que aínda a día de hoxe a metade dos barcos que faenan no Gran Sol son galegos, que en lugares como Celeiro hai mil familias cuxa economía depende do Gran Sol e, por suposto, faloume da parte máis terrible, que mires o ano que mires no rexistro, hai mortos no Gran Sol. Que eu saiba, este é o único caladoiro que ten unha clase específica de barcos para traballar alí. Como se acostumaba a dicir, van «homes de ferro en barcos de madeira». É un sitio moi duro. E alí onde non quería ir ninguén, ían os nosos avós, os nosos bisavós, os tataravós... desde finais do século XIX e, probablemente, tamén desde moito antes.
—Como nace entón esta novela?
—Eu empecei a investigar intentando facer unha historia ao estilo do Hollywood dos anos 50, unha saga familiar sobre armadores galegos faenando no Gran Sol, pero saíu unha novela de fantasía sobre lendas galegas, á imaxe do que fixo Tolkien coas nórdicas. Porque, cando entrevistaba aos pescadores, había unha tónica común: sempre me empezaban a falar de sereas, de levar no peto dereito unha corda con sete nós, unha presa de sal no outro peto, dos trasgos, demiños... Había unha presenza importantísima desa mitoloxía e desas crenzas. E dinme conta, co paso do tempo, a medida que preparaba a novela, que facía falta falar diso. E o libro foi virando dunha novela histórica a unha de fantasía. O problema foi poñer un fío común porque non tiñan nada que ver os grandes congros do porto de Ferrol coas illas que aparecen e desaparecen ao norte de San Brandán... Pero, tomando a imaxe do que fixo Tolkien coas lendas nórdicas en O señor dos aneis, vin que podía engarzar nunha trama eses elementos da nosa cultura. E así foi como naceu Ze, como unha transposición das nosas lendas e tradicións, que non deberían perderse.
—Cales son as lendas que máis o sorprenderon?
—Hai moitísimas, e como non as vai haber se eu cheguei a ver a foto dun congro enorme de máis de cinco metros... Pero o da Virxe do Carme, por exemplo, é fantástico porque algúns barcos chegan a escangallar o motor con tal de chegar os primeiros para recibir a bendición da virxe, e se teñen que saír ao día seguinte a faenar non poden por ter que reparalo.
Tamén o tema dos trasgos. Normalmente, desde as nosas terras, nas faenas do Gran Sol pasan vinte días na marea e despois volven e están dous ou tres na casa. Son dous ou tres días para ir e outros tantos para volver. Na ida prepáranse todos os palangres e teñen que ir moi ordenadiños porque son centos de metros de fío, e cada poucos metros vai un cabo cun anzol. Pois eu recordo a un patrón que me dicía que nunca deixaba os palangres solos, que sempre deixaba a un mariñeiro de garda de noite porque se non entraban os trasgos e escangallaban os anzois e non pescaban ben. Era un home capaz de ler cartas de navegación, pero parecía que estaba a cabalo entre o século XX e crenzas prerromanas.
Recordo outra que é moi significativa da nosa forma de ser. Contaba o patrón que estaban faenando, co mar complicado, vía que os outros barcos empezaban a marchar e avisárono de que chegara un teletipo á ponte de mando: sobe, mírao e segue faenando, pero quedan sós. Máis tarde, pregúntanlle que poñía o teletipo, e di: «Non sei, chegou un informe deses da meteoroloxía de Londres e poñía ‘danger’, pero é igual». E seguiu.
Outra que me contou un pescador, despois de xogar unhas partidas ao dominó, é sobre as representacións dunha especie de serpes medievais, coma dragóns, que aparecen nos mapas de navegación vellos. Pois el asegurábame, en baixiño, que vira unha desas serpes. Eu fiquei incrédulo, pero a miña sorpresa foi que un biólogo amigo meu faloume dos peixes remo do Gran Sol, que son espectaculares e miden ata seis metros de longo, teñen como unha crista, a aleta dorsal ten moitas cores e recorda a esas imaxes dos mapas. Así que acabas vendo como a mitoloxía ten unha base real, algo similar ao que pasara coas luras xigantes.
—Que ten de real a novela?
—É unha novela de fantasía e a regata que eu plantexo non existiu, porque na novela tés sempre que esaxerar un pouco. Pero a forma na que se exerce o goberno nese mundo de Dhumbría recórdame a como falaban meus avós sobre o mando dos caciques... Porque, repito, a novela pretende ser unha homenaxe á nosa cultura e á nosa tradición mariñeira, é un retrato de Galicia con ese toque de fantasía. Dhumbría é unha mestura de lugares da Costa da Morte e da costa do norte de Lugo. A maioría da xente coa que falei era de Celeiro, pero tamén temos pescadores do Gran Sol noutros lugares.
—Que tal acollida está tendo?
—Non hai queixa. Eu tiña medo porque xa teño lectores acostumados a min e cambiei de histórico a fantasía, pero é unha fantasía cómoda de ler, con tons moi medievais. As primeiras críticas son boas, pero hai que deixarlles tempo.
—Segue compaxinando as facetas de piloto e escritor?
—Si, as dúas cousas son moi vocacionais. Como piloto estou reducido, pero ter un contrato indefinido dá estabilidade. Ademais, é difícil vivir de escribir, sobre todo pola inseguridade.