Volve a Tasca do Liño de Vilalba: «O que máis sorprende é ver como dunha herba seca e dura sae un fío sedoso e brillante»

A tradición do cultivo do liño ten unha auténtica salvagarda na Asociación de Mulleres Rurais de San Bartolomeu de Insua, un colectivo que, entre as súas múltiples actividades de investigación e divulgación, organiza desde hai dezasete anos a Tasca do Liño de Insua. Este ano terá lugar o sábado 25 durante todo o día. Conta todos os detalles da celebración Miriam Fernández Otero (San Bartolomeu de Insua, Vilalba, 1990), quen, ademais de ser secretaria e fundadora da asociación, é artesá téxtil, historiadora da arte e encargada (xunto á súa nai) do obradoiro Fusaiola.

—Que destaca da programación deste ano?

—O programa segue máis ou menos a mesma liña destes anos. O pregoeiro é Antón Tenreiro Ferreiro, cuxa muller, Pastora Veres, da Lareira de Soños, xa estivera de pregoeira hai uns anos. Tamén contaremos coas demostracións habituais, á mañá e á tarde, e unha charla cun arqueólogo experto no mundo téxtil e no liño. Ademais, haberá artesáns todo o día, con tornaría, Álvaro Pin coas zocas, obradoiros abertos a todos... Non faltará a música nin a degustación do «cacho», que era a merenda típica das tascas do liño; está feito a base de leite fervido a lume lento, con azucre a pan de trigo, unha comida moi apreciada porque non era habitual comer o pan de trigo.

—Canta xente agardan na Tasca?

—Inflúe moito o tempo, aínda que cómpre dicir que temos carpa. Pero máis de 500 persoas sempre veñen. Hai xente de todo tipo, de todas as xeracións, e iso vese, sobre todo, cando rematamos as demostracións: aos maiores gústalles porque recordan a súa infancia, aos de mediana idade sérvelles para ver en directo como era o que contaban os seus maiores, e para os nenos é descubrir algo novo.

—Que é o que máis sorprende ao público?

—As demostracións gustan moito porque imos explicando todo o proceso. Pero o que máis lles sorprende é ver como dunha herba seca e dura sae un fío sedoso e brillante. Porque o liño, cando chega á tasca, faino en forma de mollos dunha herba seca e dura. Despois mázase co mazote e vai quedando a fibra limpa e maleable. Aquí na parroquia de Insua eran moi importantes as tascas, posto que as fías facíanas cada un na súa casa. Pero, nas tascas, íase de casa en casa, axudándose uns aos outros, e facíase festa, eran comunitarias.

«Isto non se aprende en dous anos»

Laura López

—Como foi o cultivo do liño este ano?

—Este ano atrasouse porque choveu bastante en primavera e tiñamos medo de que podrecera, pero despois veu un verán bo e recollemos cara agosto. Tampouco plantamos moito porque o facemos cun afán de divulgación, máis ca de venda. Confeccionamos pezas básicas, como rolos de teas «a granel» para ir cortando, manteis, bovinas pequenas para vender...

—Hai relevo xeracional na artesanía téxtil?

—O relevo xeracional é difícil na artesanía en xeral, non só no sector téxtil. Vivir en exclusiva da artesanía é complicado, porque non hai unha seguridade, porque a xente ten que valorar este oficio... Se houbera máis seguridade, si que habería máis relevo. Pero os que nos dedicamos a isto temos que diversificar para poder vivir. Eu combino o oficio propiamente artesanal coa xestión cultural, imparto cursos, fago exposicións, dou charlas, fago publicacións sobre tecidos, continúo con Fusaiola xunto á miña nai...

O ciclo do liño

O ciclo do liño é anual. Comeza co cultivo no mes de marzo, sácanselle as malas herbas, déixase medrar, florea, cáelle a flor, amarelece e recóllese en agosto. Despois rípase, báixase ao río para que se desprenda a fibra do talo e sécase. É a continuación cando chega a tasca, que consiste en limpar o liño e sacarlle a codia. Cun mazote, rómpese a «aresca» e quítase nun banco tascón. Despois, gárdase para fiar no inverno.

---

---

---