Berce do Sar: el parque de Santiago que atrae con un carrusel inédito, una futura cafetería sobre una casa de 1789 y una gran laguna

En enero se inauguró, pero fue desde la primavera, con la llegada del buen tiempo, y aún más en junio, con las vacaciones escolares, cuando el parque Berce do Sar, un nuevo espacio natural recuperado en la zona norte de Santiago, se llena cada vez más de familias, atraídas por una amplia parcela de ocio de más de 10 hectáreas y que cuenta en una de sus diferentes áreas —en la de «Eira do Berce»— con unos juegos infantiles que atraen por su singularidad. «O parque, co que se recuperou unha área degradada, situada xunto ao Polígono da Sionlla, ubícase na zona protección do río Sar. De feito, sitúase nun dos dous manantiais que dá inicio ao seu curso. Esta é un espazo de bosque, que non convida a incorporar artificialidade; a alteralo moito. Ao contrario, incita a que todo se integre facilmente nel. Por iso, e partindo da idea de que fose un lugar forestal e urbano, para o seu deseño rastrexamos entre diferentes modelos de parques europeos, con xogos integrados, de países como Holanda ou Bélxica, apostando pola madeira ou a pedra», aclara Xabier Ferreiro, responsable de Emprego en el Concello de Santiago, área de la que dependió el taller cuyos participantes acondicionaron el amplio espacio.

«Aínda restan por incorporarse novos xogos, como tramos de cordas para trepar ou zonas de equilibrio, pero vemos que os que xa están dispoñibles están sorprendendo aos nenos», aclara con satisfacción Ferreiro, mostrando cómo el juego que ya ocupa el lugar central del parque, y que permite girar a los dos niños que se suben, es el que más atrae, y no solo a los pequeños. «Coñécese como carrusel, aínda que en verdade cada uno chámalle como pode. Tamén coñécese como péndulo», señala sonriendo el responsable municipal de Emprego. «Resulta atractivo ao xerar unha sensación de movemento rápido, en base ás forzas centrípetas e centrífugas. É divertido, singular e implica a máis persoas, como aos necesarios pais que fanlles de inicio xirar… Outro xogo que tamén nos din que chama a atención é o do dragón, un asento continuo no que se soben os nenos e que eles mesmos moven cara adiante a cara atrás. A tirolina, un clásico, tamén gusta sempre», encadena Ferreiro, entendiendo que será a partir de julio —el día 7 termina el plazo para presentar propuestas para el concurso para la concesión de uso de dominio público de la cafetería— y con la idea de que ese espacio de ocio tenga una apertura inminente, cuando el parque —que suma el plus de cobijarse, en muchas zonas, a la sombra de los árboles— sumará un nuevo atractivo.

«A cafetería levantouse sobre unha antiga casa labrega, do ano 1789. De feito na súa parte traseira pode verse unha pedra con ese ano. A nova intervención non substitúe a esa ruína, senón que se eleva sobre ela cunha arquitectura contemporánea, nunha estrutura de acero e vidrio, que parece suspendida no aire. Co seu acristalamiento favorécese unha integración visual co entorno natural. Dende a terraza tense unha boa vista de toda a zona, das charcas colindantes», destaca, singularizando otro rincón del parque. «Xunto aos columpios sitúanse unhas columnas que estaban na Praza de Abastos de Santiago, na zona onde se vendían ovos e aves. Cando se fixo a última remodelación do mercado, pola zona de San Fiz, esas columnas retiránronse de alí e o Concello recuperounas e hai pouco instaláronse no parque», señala el responsable de Emprego, destacando que, pese al trabajo ya hecho, en el espacio verde aún resta mucho por crecer.

View this post on Instagram

A post shared by Edición de Santiago. La Voz Galicia (@vozsantiago)

«Máis alá dos xogos que faltan, instalaranse no futuro, en certas zonas soleadas, varias hamacas ou mesmo regadeiras para sensibilizar aos nenos no seu coidado. A idea é que no parque haxa zonas de estar e de vida», subraya, mientras enfila por los senderos que conducen a otras áreas del parque, como el «Paseo dos Regatos», en el que se limpiaron los cauces del nacimiento del río Sar, restaurándose presas naturales; el «Paseo das Froiteiras», donde se plantaron diferentes árboles frutales; el «Coto dos Olmos»; o una carballeira. «Nalgúns dos espazos aínda haberá que agardar varios anos para ver os froitos...», avanza, pasando de cerca junto a la conocida como pista finlandesa. «Ese é unha senda peatonal, aínda por rotular, dun kilómetro, que aproxímase á lagoa», indica, aludiendo a otro amplio espacio, en el que también pone el foco.

«A Lagoa do Berce creouse a partir dunha superficie inundada, dotándoa de illotes que potencian a presenza de especies autóctonas. A súa principal característica é o seu volume. Son como 9.000 metros cadrados de masa de agua… É unha zona que, por ser unha balsa natural, convida ao acubillo de aves, patos e anfibios, como gallinetas, garzas… É un espazo de recuperación da biodiversidade», subraya, retrocediendo de nuevo por sus pasos hasta el inicio del parque.

Descubre la ruta, llena de viejos molinos y curtidurías, que desde hace un año no deja de recorrerse en Santiago

Olalla Sánchez

«Algo a destacar tamén é que, desde o parque, e a partires da ruta do Berce do Sar que parte fronte a el, os veciños poder percorrer a pé, ao largo de case dez kilómetros, a senda do río Sar, ata chegar á zona onde tivo lugar en 1856 o Banquete do Conxo, ese evento histórico que reuniu a universitarios, obreiros e artesáns nun acto de reivindicación social. Para poñer iso en valor, e para que os máis pequenos lembren a historia, ao longo da senda situáronse 18 pictogramas nos que están representados as distintas personaxes protagonistas do Banquete de Conxo, como Luis R. Seoane, Mariña Bouzas, Rosalía de Castro ou Eduardo Pondal. No parque do Berce do Sar situáronse hai pouco os tres primeiros, os de Lola Caamaño, Xoana Domínguez e Aurelio Aguirre. A través dun código, e con realidade aumentada, eses personaxes irán relatando como se foi xerando a idea do Banquete de Conxo e como finalmente se materializou», detalla Xabier Ferreiro.

«Varios deles aportan ademais información sobre lugares de Compostela. Un dos ubicados no parque aclara por que a zona de Meixonfrío chámase así…», avanza. «A idea é que de xeito natural haxa máis formas de xogar», razona.

---

---